Μνήμη: Θα εκπλαγείτε αν μάθετε τι μπορεί να σβήσει τις αναμνήσεις σας
Σε άρθρο που... δημοσίευσαν στο The Journal of Neuroscience εξηγούν πως το σκοτάδι συμβάλλει στην απώλεια ή διατήρηση της λεγόμενης «μακροπρόθεσμης μνήμης».
Οι ειδικοί του Μητροπολιτικού Πανεπιστημίου του Τόκιο με επικεφαλής τον Δρ. Takaomi Sakai κατάφεραν ουσιαστικά να επιβεβαιώσουν ότι το φυσικό φως παίζει ρόλο στην διατήρηση της μακροπρόθεσμης μνήμης. Κατάφεραν επίσης να αναγνωρίσουν έναν συγκεκριμένο μοριακό μηχανισμό που ευθύνεται γι’ αυτό.
Κι επειδή η μακροπρόθεσμη μνήμη δεν είναι εύκολο να απολεσθεί, η ιαπωνική μελέτη μπορεί να ανοίξει τον δρόμο σε νέες θεραπείες ατόμων που έχουν χάσει της μνήμη τους ως αποτέλεσμα τραυματισμού, αλλά και να μπορούν επιλεκτικά να σβηστούν από τη μνήμη οι τραυματικές αναμνήσεις.
Η σημασία της μακροπρόθεσμης μνήμης
Μπορεί να είναι αδύνατον να θυμηθούμε τι συμβαίνει λεπτομερώς κάθε ημέρα, αλλά ένα σοκαριστικό γεγονός μπορεί να χαρακτεί βαθιά στη μνήμη, εκεί όπου συντίθενται νέες πρωτεΐνες και τροποποιούνται τα νευρωνικά κυκλώματα στον εγκέφαλό μας. Τέτοιες αναμνήσεις μπορεί να είναι καταστροφικές για το άτομο, ενδεχομένως προκαλώντας σύνδρομο μετατραυματικού στρες. Ωστόσο, από φυσιολογική άποψη, η διατήρηση μιας ανάμνησης είναι μια σημαντική διαδικασία, αφού είναι μια ενεργή διαδικασία απαραίτητη για να γίνονται αλλαγές, να προστατεύται η κυτταρική αναδιάταξη και να ανανεώνεται ένας ζωντανός οργανισμός, όπως η μνήμη.
Εδώ και χρόνια είναι γνωστό ότι η έκθεση στο φως και ο κύκλος ημέρας-νύχτας είναι ζωτικής σημασίας για την ρύθμιση της ζωικής παθοφυσιολογίας. Παραδείγματα τέτοια είναι ο κιρκαδιανός ρυθμός, η διάθεση και η γνωστικότητα.
Το πείραμα
Ο Δρ. Sakai και οι συνεργάτες του αποφάσισαν να μελετήσουν πως η έκθεση στο φως επηρεάσει την μνήμη των δροσοφίλων, γνωστών και μυγών των φρούτων. Ως τραυματικό γεγονός θεωρήθηκε η έκθεση αρσενικών δροσόφιλων σε θηλυκές που είχαν ήδη ζευγαρώσει. Οι ζευγαρωμένες θηλυκές είναι γνωστό ότι δεν είναι δεκτικές και ασκούν πίεση στις αρσενικές που αποτυγχάνουν να ζευγαρώσουν. Όταν μια τέτοια εμπειρία εδραιωθεί στην μακροπρόθεσμη μνήμη, τα αρσενικά δεν κάνουν προσπάθεια να φλερτάρουν τα θηλυκά, ακόμα και αν γύρω τους υπάρχουν δροσόφιλες που δεν έχουν ζευγαρώσει.
Οι ερευνητές παρατήρησαν ότι οι αρσενικές δροσόφιλες που είχαν μείνει στο σκοτάδι για δύο ή περισσότερες ημέρες δεν είναι πια κανέναν δισταγμό να ζευγαρώσουν, εν αντιθέσει με εκείνες που είχαν ακολουθήσει τη φυσική εναλλαγή ημέρας-νύχτας. Αυτό αποδεικνύει ξεκάθαρα ότι το φυσικό φως τροποποιεί με κάποιο τρόπο την διατήρηση της μακροπρόθεσμης μνήμης.
Κι επειδή η μακροπρόθεσμη μνήμη δεν είναι εύκολο να απολεσθεί, η ιαπωνική μελέτη μπορεί να ανοίξει τον δρόμο σε νέες θεραπείες ατόμων που έχουν χάσει της μνήμη τους ως αποτέλεσμα τραυματισμού, αλλά και να μπορούν επιλεκτικά να σβηστούν από τη μνήμη οι τραυματικές αναμνήσεις.
Η σημασία της μακροπρόθεσμης μνήμης
Μπορεί να είναι αδύνατον να θυμηθούμε τι συμβαίνει λεπτομερώς κάθε ημέρα, αλλά ένα σοκαριστικό γεγονός μπορεί να χαρακτεί βαθιά στη μνήμη, εκεί όπου συντίθενται νέες πρωτεΐνες και τροποποιούνται τα νευρωνικά κυκλώματα στον εγκέφαλό μας. Τέτοιες αναμνήσεις μπορεί να είναι καταστροφικές για το άτομο, ενδεχομένως προκαλώντας σύνδρομο μετατραυματικού στρες. Ωστόσο, από φυσιολογική άποψη, η διατήρηση μιας ανάμνησης είναι μια σημαντική διαδικασία, αφού είναι μια ενεργή διαδικασία απαραίτητη για να γίνονται αλλαγές, να προστατεύται η κυτταρική αναδιάταξη και να ανανεώνεται ένας ζωντανός οργανισμός, όπως η μνήμη.
Εδώ και χρόνια είναι γνωστό ότι η έκθεση στο φως και ο κύκλος ημέρας-νύχτας είναι ζωτικής σημασίας για την ρύθμιση της ζωικής παθοφυσιολογίας. Παραδείγματα τέτοια είναι ο κιρκαδιανός ρυθμός, η διάθεση και η γνωστικότητα.
Το πείραμα
Ο Δρ. Sakai και οι συνεργάτες του αποφάσισαν να μελετήσουν πως η έκθεση στο φως επηρεάσει την μνήμη των δροσοφίλων, γνωστών και μυγών των φρούτων. Ως τραυματικό γεγονός θεωρήθηκε η έκθεση αρσενικών δροσόφιλων σε θηλυκές που είχαν ήδη ζευγαρώσει. Οι ζευγαρωμένες θηλυκές είναι γνωστό ότι δεν είναι δεκτικές και ασκούν πίεση στις αρσενικές που αποτυγχάνουν να ζευγαρώσουν. Όταν μια τέτοια εμπειρία εδραιωθεί στην μακροπρόθεσμη μνήμη, τα αρσενικά δεν κάνουν προσπάθεια να φλερτάρουν τα θηλυκά, ακόμα και αν γύρω τους υπάρχουν δροσόφιλες που δεν έχουν ζευγαρώσει.
Οι ερευνητές παρατήρησαν ότι οι αρσενικές δροσόφιλες που είχαν μείνει στο σκοτάδι για δύο ή περισσότερες ημέρες δεν είναι πια κανέναν δισταγμό να ζευγαρώσουν, εν αντιθέσει με εκείνες που είχαν ακολουθήσει τη φυσική εναλλαγή ημέρας-νύχτας. Αυτό αποδεικνύει ξεκάθαρα ότι το φυσικό φως τροποποιεί με κάποιο τρόπο την διατήρηση της μακροπρόθεσμης μνήμης.
Στη συνέχεια οι ερευνητές εστίασαν σε μια συγκεκριμένη εγκεφαλική πρωτεΐνη, την Pdf, που εκφράζεται εις ανταπόκριση στο φως. Για πρώτη φορά λοιπόν παρατήρησαν ότι η Pdf ρύθμιζε τη μεταγραφή μιας άλλης πρωτεΐνης, της CREB σε ένα τμήμα του εγκεφάλου των εντόμων που παίζει ρόλο στη μνήμη και τη μάθηση. Έτσι εντόπισαν έναν εξειδικευμένο μοριακό μηχανισμό δια του οποίου το φως επηρεάζει τη διατήρηση της μακροπρόθεσμης μνήμης.
Το διάβασα στο ygeiamou.gr
