Ο εγκέφαλος είναι «προγραμματισμένος» για να μαθαίνει από ανθρώπους που μας αρέσουν
Η μνήμη εξυπηρετεί μια ζωτική λειτουργία, επιτρέποντάς μας να μαθαίνουμε από νέες εμπειρίες και να ενημερώνουμε την υπάρχουσα γνώση. Μαθαίνουμε τόσο από μεμονωμένες εμπειρίες όσο και από τη σύνδεσή τους για να βγάλουμε νέα συμπεράσματα για τον κόσμο. Με αυτόν τον τρόπο, μπορούμε να βγάλουμε συμπεράσματα για πράγματα που δεν έχουμε απαραίτητα άμεση εμπειρία. Αυτό ονομάζεται ενσωμάτωση μνήμης και κάνει τη μάθηση γρήγορη και ευέλικτη.
Η Inês Bramão, αναπληρώτρια καθηγήτρια ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Lund, παρέχει ένα παράδειγμα ολοκλήρωσης μνήμης: Ας πούμε ότι περπατάτε σε ένα πάρκο. Βλέπεις έναν άντρα με ένα σκύλο. Λίγες ώρες αργότερα, βλέπεις τον σκύλο στην πόλη με μια γυναίκα. Ο εγκέφαλός σας κάνει γρήγορα τη σύνδεση ότι ο άντρας και η γυναίκα είναι ζευγάρι, παρόλο που δεν τους έχετε δει ποτέ μαζί.
"Το να βγάζουμε τέτοια συμπεράσματα είναι προσαρμοστικό και βοηθητικό. Αλλά φυσικά, υπάρχει ο κίνδυνος ο εγκέφαλός μας να βγάλει εσφαλμένα συμπεράσματα ή να θυμάται επιλεκτικά".
Σημαντικό ποιος παρέχει τις πληροφορίες
Για να εξετάσει τι επηρεάζει την ικανότητά μας να μαθαίνουμε και να βγάζουμε συμπεράσματα, η Inês Bramão, μαζί με τους συναδέλφους Marius Boeltzig και Mikael Johansson, δημιούργησαν πειράματα όπου οι συμμετέχοντες είχαν την αποστολή να θυμούνται και να συνδέουν διαφορετικά αντικείμενα. Θα μπορούσε να είναι ένα μπολ, μια μπάλα, ένα κουτάλι, ένα ψαλίδι ή άλλα καθημερινά αντικείμενα. Αποδείχθηκε ότι η ολοκλήρωση της μνήμης, δηλαδή η ικανότητα να θυμόμαστε και να συνδέουμε πληροφορίες σε μαθησιακά γεγονότα, επηρεάστηκε από το ποιος τις παρουσίασε. Εάν ήταν ένα άτομο που άρεσε στον συμμετέχοντα, η σύνδεση των πληροφοριών ήταν ευκολότερη σε σύγκριση με όταν οι πληροφορίες προέρχονταν από κάποιον που δεν άρεσε στον συμμετέχοντα. Οι συμμετέχοντες έδωσαν μεμονωμένους ορισμούς για το «μου αρέσει» και «δεν μου αρέσει» με βάση πτυχές όπως οι πολιτικές απόψεις, τα κύρια, οι διατροφικές συνήθειες, τα αγαπημένα αθλήματα, τα χόμπι και η μουσική.
Η έρευνα του Πανεπιστημίου Lund σχετικά με την τάση του εγκεφάλου να μαθαίνει από άτομα που μας αρέσουν ρίχνει φως στην περίπλοκη αλληλεπίδραση μεταξύ της κοινωνικής δυναμικής και των γνωστικών διαδικασιών. Αυτή η ανάλυση εμβαθύνει στις επιπτώσεις και τη σημασία τέτοιων ευρημάτων.
Νευροεπιστήμη της Κοινωνικής Μάθησης: Η μελέτη υπογραμμίζει τη νευροβιολογική βάση της κοινωνικής μάθησης, αποκαλύπτοντας ότι ο εγκέφαλος έχει προδιάθεση να δίνει προτεραιότητα στις πληροφορίες από άτομα με τα οποία έχουμε θετικές συσχετίσεις. Αυτό ευθυγραμμίζεται με προηγούμενη έρευνα στην κοινωνική νευροεπιστήμη, η οποία υποδηλώνει ότι οι κοινωνικές συνδέσεις διαμορφώνουν τις γνωστικές διαδικασίες και τη συμπεριφορά.
Συναισθηματικοί δεσμοί και μάθηση: Τα ευρήματα υπογραμμίζουν την επίδραση των συναισθηματικών δεσμών στη μάθηση. Τα θετικά συναισθήματα προς ένα άτομο όχι μόνο επηρεάζουν τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις αλλά και ρυθμίζουν τη δεκτικότητα του εγκεφάλου στις πληροφορίες που παρέχονται από αυτόν. Αυτό υποδηλώνει ότι η συναισθηματική δέσμευση μπορεί να ενισχύσει τα μαθησιακά αποτελέσματα και τη διατήρηση.
Επιπτώσεις για την εκπαίδευση και την επικοινωνία: Η κατανόηση της προτίμησης του εγκεφάλου για μάθηση από συμπαθή άτομα έχει επιπτώσεις σε διάφορους τομείς, συμπεριλαμβανομένης της εκπαίδευσης και της επικοινωνίας. Οι εκπαιδευτικοί και οι υπεύθυνοι επικοινωνίας μπορούν να αξιοποιήσουν αυτή τη γνώση για να βελτιώσουν τις μεθόδους διδασκαλίας, ενισχύοντας θετικές σχέσεις με τους μαθητές για τη βελτιστοποίηση των μαθησιακών αποτελεσμάτων.
Κοινωνική επιρροή και λήψη αποφάσεων: Η έρευνα ρίχνει φως στον ρόλο της κοινωνικής επιρροής στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων. Τα άτομα είναι πιο πιθανό να υιοθετήσουν συμπεριφορές, στάσεις και πεποιθήσεις που υποστηρίζονται από άτομα που τους αρέσουν, τα οποία μπορούν να διαμορφώσουν συλλογικούς κανόνες και πολιτιστικές δυναμικές.
Ηθικά ζητήματα: Ενώ η μελέτη παρέχει πολύτιμες γνώσεις για τους μηχανισμούς κοινωνικής μάθησης, εγείρει επίσης ηθικούς προβληματισμούς. Η ευαισθησία στην επιρροή από συμπαθή άτομα μπορεί να αξιοποιηθεί για χειριστικούς σκοπούς. Η κατανόηση αυτών των δυναμικών είναι ζωτικής σημασίας για την προώθηση της ηθικής συμπεριφοράς και της τεκμηριωμένης λήψης αποφάσεων.
Ατομικές Διαφορές και Πολιτιστικοί Παράγοντες: Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι οι προτιμήσεις για ορισμένα άτομα διαφέρουν μεταξύ των ατόμων και μεταξύ των πολιτισμών. Παράγοντες όπως τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας, το κοινωνικό πλαίσιο και οι πολιτισμικοί κανόνες επηρεάζουν ποιους αντιλαμβάνονται τα άτομα ευνοϊκά, επηρεάζοντας τις διαδικασίες κοινωνικής μάθησης.
Μελλοντικές κατευθύνσεις: Απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να διαλευκανθούν οι υποκείμενοι νευρικοί μηχανισμοί και οι οριακές συνθήκες της τάσης του εγκεφάλου να μαθαίνει από αρεστά άτομα. Η διερεύνηση του τρόπου με τον οποίο παράγοντες όπως η εμπιστοσύνη, η οικειότητα και η ομοιότητα επηρεάζουν την κοινωνική μάθηση μπορεί να προσφέρει μια πιο λεπτή κατανόηση της ανθρώπινης συμπεριφοράς και γνώσης.
Συμπερασματικά, η έρευνα του Πανεπιστημίου Lund υπογραμμίζει την περίπλοκη σχέση μεταξύ των κοινωνικών προτιμήσεων και των μαθησιακών διαδικασιών, προσφέροντας πολύτιμες γνώσεις για τη νευροβιολογία της κοινωνικής γνώσης. Διευκρινίζοντας την τάση του εγκεφάλου να μαθαίνει από ανθρώπους που μας αρέσουν, η μελέτη εμβαθύνει την κατανόησή μας για την ανθρώπινη συμπεριφορά και την κοινωνική δυναμική, με επιπτώσεις στην εκπαίδευση, την επικοινωνία, τη λήψη αποφάσεων και όχι μόνο.
Το διάβασα στο sciencedaily.com
