Στ. Πλουμιστός: Πως οι σκέψεις μας επηρεάζουν την σεξουαλικότητα μας

👉Κάθε σκέψη που κάνετε προκαλεί νευροχημικές αλλαγές, κάποιες προσωρινές και κάποιες μόνιμες. Για παράδειγμα, όταν οι άνθρωποι είναι συνειδητά ευγνώμονες, λαμβάνουν επιβράβευση από τους νευροδιαβιβαστές, όπως η ντοπαμίνη και βιώνουν ένα μια εγρήγορση και τόνωση του μυαλού, που κατά πάσα πιθανότητα συσχετίζεται περισσότερο με την νορεπινεφρίνη.

Μια μελέτη, που παρουσίασε σε ερωτευμένους φοιτητές, φωτογραφίες των συντρόφων τους, έδειξε ότι το μυαλό τους έγινε πιο ενεργό στον κερκοφόρο πυρήνα, ένα κέντρο ανταμοιβής του εγκεφάλου, δίνοντάς τους αυτή την αίσθηση "αποδιοργάνωσης" λόγω του έρωτα. Όταν σταμάτησαν να κοιτάζουν τις φωτογραφίες, τα κέντρα ανταμοιβής, αποενεργοποιήθηκαν.

Ό,τι ρέει μέσα στο μυαλό σας, το σμιλεύει επίσης με μόνιμο τρόπο. Σκεφτείτε το μυαλό σας, σαν μία ροή πληροφοριών μέσω του νευρικού συστήματος, που σε φυσικό επίπεδο αποτυπώνεται με ηλεκτρικά σήματα που κινούνται αμφίδρομα στο εσωτερικό σας και τα περισσότερα από τα οποία διαδραματίζονται με συνειδητό τρόπο σε εσάς.

Όταν μια σκέψη ταξιδεύει μέσα από το μυαλό σας, οι νευρώνες δίνουν όλοι μαζί σήμα με διαφορετικούς τρόπους, με βάση τις συγκεκριμένες πληροφορίες που διακινούνται και τα πρότυπα της νευρωνικής δραστηριότητας αλλάζουν πραγματικά τη νευρωνική δομή σας.

Οι ενεργοποιημένες περιοχές του εγκεφάλου, αρχίζουν να κάνουν νέες συνδέσεις η μία με την άλλη και οι υπάρχουσες συνάψεις, οι συνδέσεις μεταξύ των νευρώνων, που βιώνουν περισσότερη δραστηριότητα, γίνονται ισχυρότερες, πιο ευαίσθητες και αρχίζουν την οικοδόμηση περισσότερων υποδοχέων. Σχηματίζονται επίσης νέες συνάψεις.

Ένα παράδειγμα αυτού που αναφέρουμε παραπάνω, είναι οι γνωστές μελέτες των οδηγών ταξί του Λονδίνου, οι οποίες έδειξαν ότι όσο περισσότερο διάστημα είχε οδηγήσει κάποιος ένα ταξί στο Λονδίνο, τόσο μεγαλύτερος ήταν ο ιππόκαμπός του, μέρος του εγκεφάλου που εμπλέκεται στην οπτική-χωρική μνήμη. Οι εγκέφαλοί τους ουσιαστικά επεκτάθηκαν για να μπορέσουν να φιλοξενήσουν τις γνωστικές απαιτήσεις πλοήγησης στους σύνθετους δρόμους του Λονδίνου.

Οι σκέψεις ενεργοποιούν τα κύτταρά σας

Μια σκέψη είναι μια ηλεκτροχημική εκδήλωση που λαμβάνει χώρα στα νευρικά κύτταρα, παράγοντας μια σειρά από φυσιολογικές αλλαγές.

Υπάρχουν χιλιάδες και χιλιάδες υποδοχείς σε κάθε κύτταρο στο σώμα μας. Κάθε υποδοχέας είναι ειδικός για ένα πεπτίδιο ή πρωτεΐνη. Όταν έχουμε συναισθήματα θυμού, θλίψης, ενοχής, ενθουσιασμού, ευτυχίας ή νευρικότητας, κάθε ξεχωριστό συναίσθημα απελευθερώνει τη δική του «μάζα» νευροπεπτιδίων. Αυτά τα πεπτίδια κατευθύνονται ορμητικά μέσα στο σώμα και συνδέονται με αυτούς τους υποδοχείς που αλλάζουν τη δομή του κάθε κυττάρου στο σύνολό της.

Το σημείο που αποκτά ενδιαφέρον είναι όταν τα κύτταρα στην πραγματικότητα διαιρούνται. Εάν ένα κύτταρο έχει εκτεθεί σε ένα συγκεκριμένο πεπτίδιο περισσότερο από τα άλλα, το νέο κύτταρο που παράγεται μέσω της διαίρεσης θα περιέχει περισσότερο από τον υποδοχέα που ταιριάζει με αυτό το ειδικό πεπτίδιο. Παρομοίως, το κύτταρο θα έχει επίσης λιγότερους υποδοχείς για πεπτίδια στα οποία το μητρικό ή αδελφικό κύτταρο, δεν είχαν εκτεθεί τόσο συχνά.

Έτσι, εάν έχετε βομβαρδίσει τα κύτταρά σας με πεπτίδια από αρνητικές σκέψεις, κυριολεκτικά προγραμματίζετε τα κύτταρά σας για να λαμβάνουν περισσότερα από τα ίδια αρνητικά πεπτίδια στο μέλλον. Αυτό που είναι ακόμα χειρότερο είναι ότι μειώνετε τον αριθμό των υποδοχέων των θετικών πεπτιδίων στα κύτταρα, καθιστώντας τον εαυτό σας να τείνει περισσότερο προς την αρνητικότητα.

Οι σκέψεις σας ενεργοποιούν τα γονίδιά σας

Γνωρίζετε ότι «μιλάτε» στα γονίδιά σας με κάθε σκέψη που κάνετε; Ο ταχέως αναπτυσσόμενος τομέας της επιγενετικής, αποδεικνύει ότι αυτό που είστε είναι το προϊόν από όσα συμβαίνουν σε εσάς στην ζωή σας, τα οποία αλλάζουν τον τρόπο που λειτουργούν τα γονίδιά σας.

Τα γονίδια στην πραγματικότητα ενεργοποιούνται ή απενεργοποιούνται ανάλογα με τις εμπειρίες της ζωής σας και τα γονίδια και ο τρόπος ζωής σας σχηματίζουν έναν ανατροφοδοτικό κύκλο. Η ζωή σας, δεν αλλάζει τα γονίδια με τα οποία γεννηθήκατε. Αυτό που αλλάζει είναι η γενετική δραστηριότητα σας, δηλαδή οι εκατοντάδες των πρωτεϊνών, ενζύμων και άλλων χημικών ουσιών που ρυθμίζουν τα κύτταρά σας.

Μόνο περίπου το 5% των μεταλλάξεων των γονιδίων πιστεύεται ότι είναι η άμεση αιτία των προβλημάτων υγείας. Αυτό αφήνει το 95% των γονιδίων που συνδέονται με διαταραχές να ενεργούν ως επιδραστικοί παράγοντες, οι οποίοι μπορούν να επηρεαστούν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, ανάλογα με τους παράγοντες της ζωής.

Φυσικά, πολλά από αυτά είναι πέρα από τον έλεγχό σας, όπως τα γεγονότα της παιδικής ηλικίας, αλλά ορισμένα άλλα είναι εντελώς ελεγχόμενα, όπως η διατροφή, η άσκηση, η διαχείριση του άγχους και οι συναισθηματικές καταστάσεις. Οι δύο τελευταίοι παράγοντες εξαρτώνται άμεσα από τις σκέψεις σας.

Η βιολογία δεν καθορίζει το πεπρωμένο σας και δεν ελέγχεστε από τη γενετική σύνθεσή σας. Αντί αυτού, η γενετική δραστηριότητα σας καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από τις σκέψεις σας, τις στάσεις και τις αντιλήψεις. Η επιγενετική αποδεικνύει ότι οι αντιλήψεις και οι σκέψεις σας, μπορούν να ελέγξουν τη βιολογία σας, κάτι που σας τοποθετεί στη θέση του οδηγού. Αλλάζοντας τις σκέψεις σας, μπορείτε να επηρεάσετε και να διαμορφώσετε τη δική σας γενετική ανάγνωση.

Έχετε τη δυνατότητα επιλογής όσον αφορά στον καθορισμό των εισροών που λαμβάνουν τα γονίδιά σας. Όσο πιο θετική η εισροή, τόσο πιο θετική η εκροή των γονιδίων σας. Η επιγενετική επιτρέπει στις επιλογές της ζωής μας, να συνδέονται άμεσα με το γενετικό επίπεδο και αποδεικνύει την αδιάψευστη σύνδεση νου-σώματος. Ταυτόχρονα, η έρευνα στην επιγενετική, τονίζει επίσης, πόσο σημαντικές είναι οι θετικές πρακτικές ψυχικής αυτοφροντίδας και προαγωγής της ψυχικής υγείας μας επειδή επηρεάζουν άμεσα τη σωματική υγεία μας.

ΟΙ ΑΥΤΟΜΑΤΕΣ ΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΕΠΑΦΗ

«Πρέπει να τα καταφέρω… Γιατί δεν λειτουργώ… Θα την χάσω… Θα βρει κάποιον άλλο… Θα αποτύχω… Αν το μάθει κανείς… ».

«Δεν με θέλει… Δεν είμαι καλή στο σεξ… Πώς είναι έτσι το σώμα μου… Μόνο τον εαυτό του θέλει να ικανοποιεί… Αυτό δεν είναι σωστό… Με παραβιάζει… ».

Αυτές είναι μόνο ορισμένες από τις πολλές, δεκάδες αυτόματες αρνητικές σκέψεις που μπορεί να επικρατήσουν στο μυαλό και στην ψυχή κατά τη διάρκεια της ερωτικής επαφής. Είναι εκεί, διαμορφώνουν την ατμόσφαιρα της ερωτικής πράξης και, ουσιαστικά, δημιουργούν και το «σκηνικό» στο οποίο εκτυλίσσεται η σεξουαλική συνεύρεση. Οι δύο σύντροφοι νιώθουν αμήχανοι αλλά και τόσο αβοήθητοι που δεν μπορούν να ελέγξουν τις αρνητικές τους σκέψεις και να αλλάξουν την αρνητική ατμόσφαιρα που δημιουργείται σε αυτή την τόσο ιδιαίτερη στιγμή. Ο ρόλος των αυτόματων αρνητικών σκέψεων είναι σημαντικός και γι’ αυτό θα πρέπει να τις γνωρίσουμε καλύτερα! Ας ξεκινήσουμε!

Οι αυτόματες σκέψεις (automatic thoughts) αποτελούν έναν κεντρικό πυρήνα λειτουργίας του γνωστικού μας συστήματος αλλά και έναν τομέα που συχνά έχει προτεραιότητα στη μελέτη της γνωστικής θεραπείας καθώς είναι πιο άμεσα παρατηρήσιμος. Σύμφωνα με τον Beck (1), «οι αυτόματες σκέψεις είναι εικόνες ή σκέψεις που παρουσιάζονται ως αποτέλεσμα ενός γνωστικού σχήματος ή μιας κεντρικής άποψης που ενεργοποιείται σε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Έτσι, οι αυτόματες σκέψεις αντανακλούν το περιεχόμενο των πιο βασικών και «σιωπηλών» δομών του γνωστικού συστήματος. Αυτές οι εικόνες και σκέψεις αντανακλούν το νόημα που τα άτομα αποδίδουν σε μια δεδομένη κατάσταση και συνδέονται βαθιά με τη συναισθηματική και συμπεριφοριστική απόκρισή τους σε αυτό το γεγονός».

Είναι σαφές ότι οι αυτόματες σκέψεις παίζουν έναν σημαντικό ρόλο στην ψυχική λειτουργία του ατόμου καθώς βέβαια και στην εκδήλωση ψυχοπαθολογίας και τους διάφορους τρόπους έκφρασής της. Οι αυτόματες σκέψεις χρησιμοποιούνται συχνά για την καλύτερη αντίληψη και κατανόηση ενός ψυχολογικού προβλήματος, τις θεμελιώδεις απόψεις του ατόμου αλλά και τον καλύτερο τρόπο προσέγγισης στη θεραπεία και τα αποτελέσματά της. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται, είναι μια παράμετρος που εκδηλώνεται και τίθεται σε παρατήρηση άμεσα και χειροπιαστά. Παράλληλα, πολλές διαγνωστικές κατηγορίες ψυχοπαθολογίας ονομάζονται και βάσει του περιεχομένου των αρνητικών σκέψεων που τις συνοδεύει (για παράδειγμα, η αγοραφοβία, η κοινωνική φοβία κ.ά. ) (2).

Στον τομέα της σεξουαλικής λειτουργίας οι αυτόματες σκέψεις φαίνεται να καθορίζουν τις περισσότερες παραμέτρους λειτουργικότητας του ατόμου: το κίνητρο, την επιθυμία, τη διέγερση, τη δυνατότητα απώλειας ελέγχου κατά τη διάρκεια της επαφής, τον οργασμό κοκ. Παράλληλα, γίνεται εύκολα αντιληπτός και ο «αυτόματος» τρόπος με τον οποίο μπορούν να επηρεάσουν την ατμόσφαιρα αλλά και τη διάθεση που εκδηλώνεται κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής. Οι Pedro J. Nobre Ζ. Jose & Pinto-Gouveia (2) αναφέρουν ότι σημαντικός αριθμός ερευνητικών εργασιών περιγράφει και αποδεικνύει το ρόλο των γνωστικών παραμέτρων στη σεξουαλική λειτουργία, πιο συγκεκριμένα του γνωστικού περισπασμού (cognitive distraction), της εστίασης της προσοχής (attentional focus) και των σκέψεων που αφορούν την απαίτηση απόδοσης κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής πράξης (performance demand thoughts).

Οι Maria Manuela Peixoto & Pedro Nobre (2015) (3) αναφέρουν ότι τα αποτελέσματα εργαστηριακών ερευνών υποδεικνύουν ότι τα ερεθίσματα που προκαλούν γνωστικό περισπασμό οδηγούν σε μείωση της ερωτικής διέγερσης σε άντρες και γυναίκες (4, 5, 6, 7, 8). Επιπλέον το γνωστικό-συναισθηματικό μοντέλο σεξουαλικών δυσλειτουργιών (cognitive-affective model of sexual dysfunctions) που πρότεινε ο Barlow (1986) (9) υπέδειξε ουσιαστικά ότι τα άτομα που δεν εμφανίζουν κάποια σεξουαλική δυσλειτουργία εστιάζουν την προσοχή τους σε ερωτικά σήματα και ερεθίσματα, σε αντίθεση με εκείνα (άντρες και γυναίκες) που εκδηλώνουν σεξουαλική δυσλειτουργία και εστιάζουν την προσοχή τους σε αρνητικές σκέψεις ή σε άλλα μη ερωτικά θέματα.

Οι Dove and Wiederman (10) έδειξαν επίσης ότι τα ερεθίσματα που προκαλούν γνωστικό περισπασμό σε γυναίκες (εστίαση της προσοχής σε θέματα που αφορούν την εικόνα του σώματος ή την απόδοση στο σεξ παρά σε ερωτικά ερεθίσματα) συνδέονται και με χαμηλότερα επίπεδα σεξουαλικής ικανοποίησης και χαμηλότερο ποσοστό εκδήλωσης οργασμού κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής.

Πιο πρόσφατες έρευνες εστιάζουν περισσότερο στο περιεχόμενο των αυτόματων σκέψεων κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής σε δείγματα ετερόφυλων αντρών και γυναικών με ή χωρίς σεξουαλική δυσλειτουργία. Τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι οι γυναίκες που εκδηλώνουν σεξουαλική δυσλειτουργία εμφανίζουν περισσότερες αυτόματες σκέψεις που σχετίζονται με την αποτυχία, την αίσθηση ότι «αποκόβονται» συναισθηματικά από τη διαδικασία της ερωτικής πράξης, δηλαδή «είναι σαν να μην εκεί», την αίσθηση απουσίας στοργής από το σύντροφό τους αλλά και τη σεξουαλική κακοποίηση. Οι αυτόματες σκέψεις τους που σχετίζονται με ερωτικά ερεθίσματα είναι φυσικά πολύ λιγότερες.

Στους άντρες τα ευρήματα έδειξαν περισσότερες αρνητικές σκέψεις που σχετίζονται με την αναμονή αποτυχίας, την ανησυχία σχετικά με θέματα στύσης, την εστίαση σε θέματα που αφορούν την ηλικία και την εικόνα σώματος και, βέβαια, πολύ λιγότερες αυτόματες σκέψεις που σχετίζονται με ερωτικά ερεθίσματα και θέματα. Επιπλέον τα ερευνητικά δεδομένα έδειξαν ότι στους άντρες οι αυτόματες σκέψεις που αφορούν την ανησυχία για τη στύση και η απουσία ερωτικών σκέψεων προβλέπουν χαμηλότερα επίπεδα ερωτικής επιθυμίας (11, 12) και στυτική δυσλειτουργία (13).

Ένας αριθμός ερευνητικών μελετών έχει εστιάσει περισσότερο στη μελέτη θεμάτων φύλου, με άλλα λόγια στις διαφορές που εκδηλώνονται μεταξύ αντρών και γυναικών όσον αφορά θέματα φύλου. Τα δεδομένα έδειξαν ότι στους άντρες το περιεχόμενο των αυτόματων σκέψεων επικεντρώνεται περισσότερο σε σκέψεις που αφορούν επιθετικές συμπεριφορές και την απόδοση κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής πράξης, ενώ στις γυναίκες αφορά περισσότερο θέματα θυματοποίησης και ανησυχίας για την εικόνα σώματος (14, 15, 16, 17).

Γενικότερα, όπως αναφέρεται, οι έρευνες αυτές υποδεικνύουν μια διαφοροποίηση σε θέματα φύλου. Πιο συγκεκριμένα, στους άντρες η εστίαση της προσοχής αφορά περισσότερο σε θέματα λειτουργικότητας ή μη της στύσης, ενώ στις γυναίκες σε θέματα που αφορούν την εικόνα σώματος ή ερεθίσματα που αφορούν την αίσθηση μιας άσχημης εξωτερικής εμφάνισης.

Τέλος, είναι σημαντικό να αναφερθεί και το ερευνητικό εργαλείο που έχει δημιουργηθεί και χρησιμοποιείται σε πολλές σχετικές ερευνητικές μελέτες, ένα ειδικό ερωτηματολόγιο, το Sexual Modes Questionnaires – SMQ (18).

Πρόκειται για ένα εργαλείο που έχει δημιουργηθεί για να καταχωρεί και να αξιολογεί τις αυτόματες σκέψεις, τα συναισθήματα και τη σεξουαλική απόκριση κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής δραστηριότητας. Η εκδοχή του Sexual Modes Questionnaires – SMQ που αφορά τους άντρες περιέχει 30 ερωτήσεις που αναφέρονται σε 5 παραμέτρους: την αναμονή αποτυχίας, την αγωνία/ ανησυχία για θέματα στύσης, την αγωνία/ ανησυχία σχετικά με θέματα ηλικίας και λειτουργικότητας του σώματος, τις αρνητικές σκέψεις σχετικά με το σεξ και την απουσία ερωτικών σκέψεων.

Δοκιμάστε τον επαναπρογραμματισμό του νου για την ενδυνάμωση της Αγάπης & Συντροφικότητας ΕΔΩ

Η εκδοχή του Sexual Modes Questionnaires – SMQ που αφορά τις γυναίκες αποτελείται από 33 ερωτήσεις που αξιολογούν 6 παραμέτρους: τη σεξουαλική κακοποίηση, την αναμονή αποτυχίας ή «αποκοπής» από τη σεξουαλική στιγμή, την έλλειψη στοργής από το σύντροφο, τη σεξουαλική παθητικότητα και αίσθηση απώλειας ελέγχου, τη χαμηλή εικόνα σώματος και την απουσία ερωτικών σκέψεων.

Αναφέρουμε ορισμένα χαρακτηριστικά παραδείγματα (18):

Sexual Modes Questionnaires – SMQ για τους άντρες (18):

-Θα ήταν καλύτερα να πεθάνω από το να είμαι έτσι.
-Αυτή τη φορά δεν μπορώ να την απογοητεύσω.
-Θα με αντικαταστήσει με κάποιον άλλον.
-Είμαι καταδικασμένος σε αποτυχία.
-Δεν μπορώ να την ικανοποιήσω.
-Πρέπει να έχω στύση.
-Το πέος μου δεν ανταποκρίνεται.
-Τι σκέφτεται για μένα;
-Τι θα γινόταν αν οι άλλοι μάθαιναν ότι είμαι ανίκανος;
-Δεν είναι τόσο εκδηλωτική όσο παλιότερα…
-Έχω αρχίσει και γερνάω.
-Αν δεν κορυφώσω τώρα δεν θα μπορέσω αργότερα.
-Αν αποτύχω και πάλι είμαι χαμένη περίπτωση.
-Δεν θα είναι ποτέ το ίδιο… κλπ.

Sexual Modes Questionnaires – SMQ για τις γυναίκες (18):

-Πώς μπορώ να ξεφύγω από αυτή την κατάσταση;
-Δεν είναι τόσο εκδηλωτικός όσο παλιότερα…
-Θέλει να ικανοποιεί μόνο τον εαυτό του.
-Μόνο το σεξ σκέφτεται.
-Έχω γίνει χοντρή/ άσχημη.
-Με παραβιάζει.
-Δεν ικανοποιώ το σύντροφό μου.
-Πρέπει να δείξω ότι ενδιαφέρομαι.
-Αυτό είναι αηδιαστικό.
-Δεν είμαι τόσο ελκυστική όσο παλαιότερα…
-Δεν μπορώ να νιώσω τίποτα.
-Αν αρνηθώ να κάνω σεξ μαζί του θα με απατήσει.
-Με αγαπάει μόνο εάν είμαι καλή στο κρεβάτι.
-Δεν πρέπει να πάρω εγώ την πρωτοβουλία κλπ.

Πώς η υπερανάλυση επηρεάζει τη σχέση σας

H υπερανάλυση χαρακτηρίζεται από νοητική φλυαρία. Μπορεί να εκφραστεί είτε εσωτερικά (μέσα στο κεφάλι μας), είτε εξωτερικά διά του λόγου στον περίγυρό μας και στη σχέση μας. Αποτελείται συνήθως από συναισθηματικά φορτισμένες σκέψεις, σχετικές με γεγονότα παρελθοντικού ή μελλοντικού χρόνου. Κύριο χαρακτηριστικό αυτών των σκέψεων είναι η εξαντλητική ανάλυση, η οποία όμως δεν οδηγεί ποτέ σε λύση ή κάποια βαθύτερη κατανόηση. Η υπερανάλυση αποτελεί σύμπτωμα, όχι αιτία. Γι’ αυτό τον λόγο, η λύση δεν βρίσκεται στην προσπάθεια περιορισμού της νοητικής πολυλογίας αλλά στην κατανόηση του λόγου για τον οποίο εκδηλώνεται. Θεραπεύοντας την αιτία, εξαλείφεται το σύμπτωμα. Ειδάλλως, ακολουθεί μια αέναη προσπάθεια καταπίεσης της συμπεριφοράς και του ίδιου του εαυτού, φουντώνοντας έτσι οποιαδήποτε λανθάνουσα διαταραχή βρίσκεται από κάτω.

Αίτια υπερανάλυσης:

1 Ψυχική διαταραχή: Άτομα που πάσχουν από φοβίες και γενικευμένο άγχος εκφράζουν συχνά την απόγνωσή τους και την ανάγκη τους για επαφή μέσω της υπερανάλυσης. Εδώ, ο λόγος χρησιμεύει ως μέσο επαφής και ανακούφισης μέσα στη σχέση. Συχνά δε ο λόγος αντικαθιστά πλήρως τη σωματική επαφή στο ζευγάρι. Η επαφή και η αποφόρτιση δεν επιτυγχάνονται πλέον μέσω της ερωτικής πράξης, αλλά μέσα από άκαιρες συζητήσεις και τσακωμούς. Στην περίπτωση που η φλυαρία είναι εσωτερική, το άτομο αποξενώνεται από τον σύντροφό του και βυθίζεται στις σκέψεις του, ελπίζοντας πως ο σύντροφός του κάποτε θα το προσεγγίσει και θα το «θεραπεύσει» μέσω της σχέσης.

2 Θέματα σεξουαλικότητας: Η πολυλογία και η υπερανάλυση μπορούν να λειτουργήσουν ως άμυνες για την αποφυγή της σωματικής επαφής. Η αιτία εδώ μπορεί να είναι κάποια φοβία σχετιζόμενη με τη σεξουαλικότητα, ντροπή ή κάποια σεξουαλική διαταραχή, διαστροφή ή απόκλιση. Μέσω της νοητικής υπερλειτουργίας, το άτομο συγκεντρώνει όλη του την ενέργεια στο κεφάλι και στον λαιμό, αποφεύγοντας έτσι την επαφή με το υπόλοιπο του σώμα και ειδικά με την περιοχή των γεννητικών οργάνων.

3 Αίσθημα ανικανοποίητου: Τα άτομα που υποφέρουν από ένα βαθύ αίσθημα ανικανοποίητου, συχνά υποφέρουν και από νοητική φλυαρία. Μονίμως αναλύουν τη σχέση τους και τον σύντροφό τους, αναζητώντας μια ιδεατή τελειότητα που τελικά δεν έρχεται ποτέ. Η υπερανάλυση εδώ είναι αποτέλεσμα συσσωρευμένου θυμού. Ο θυμός αυτός στην πραγματικότητα προέρχεται από την κριτική που ασκεί το άτομο στον εαυτό του και από τις σκληρές απαιτήσεις που έχει από αυτόν, τις οποίες προβάλλει στους άλλους.

4 Υπερπληροφόρηση: Θέμα των καιρών αποτελεί η απλόχερη πληροφορία που βρίσκεται στο διαδίκτυο. Πολλοί πλέον ανατρέχουν στο Google για συμβουλές σχέσης, υγείας, ψυχικής ισορροπίας, διατροφής. Το μυαλό τους συλλογίζεται πολλά ενώ το σώμα τους, εγκλωβισμένο σε μια μουντή καθημερινότητα, βιώνει λίγα. Η πληροφορία όμως που υπάρχει στο διαδίκτυο είναι πάντοτε ελλιπής, καθώς στερείται βιώματος. Δίχως το απαραίτητο βίωμα, π.χ. μια επίσκεψη στον ιατρό, τον ψυχολόγο, τον διατροφολόγο, δεν μπορεί να επέλθει καμία ουσιαστική αλλαγή.

5 Ψυχοθεραπεία: Όσο σημαντική και αν είναι η προσωπική θεραπεία, χρειάζεται προσοχή στη διαχείριση των καρπών της. Ο κίνδυνος για ψυχολογικοποίηση και υπερανάλυση του συντρόφου και της σχέσης είναι μεγάλος. Μέσω της ανάλυσης στη θεραπεία του, το άτομο επιχειρεί να μεταφέρει τη νέα του αυτή κατανόηση στη σχέση, χωρίς να έχει όμως την αναλυτική και επεξηγηματική ικανότητα του θεραπευτή. Έτσι, σπεύδει να αναλύσει τον σύντροφό του κάνοντας χρήση κριτικής και υπεραναλύοντας τα καθημερινά τους προβλήματα, χωρίς όμως πρακτικά να προχωρά σε κάποια λύση.

Βάλτε STOP στην υπερανάλυση

1. Προβείτε σε θεραπεία του άγχους και των φόβων που το συνοδεύουν. 2. Επιλέξτε συνειδητά να συνδέεστε με τον σύντροφό σας περισσότερο σωματικά αντί μόνο νοητικά. 3. Βάλτε όρια στον χρόνο που θα καταναλώσετε αναλύοντας ένα ζήτημα. Αν δεν καταλήξετε σύντομα κάπου, είναι καιρός να προχωρήσετε! 4. Κατανοήστε πως το θέμα που υπεραναλύετε κατά πάσα πιθανότητα δεν είναι το πραγματικό σας πρόβλημα. 5. Σταματήστε την ψυχολογικοποίηση του εαυτού, της σχέσης και του συντρόφου σας. Αφήστε τις αναλύσεις ψυχολογικού περιεχομένου για τους ειδικούς, που έχουν την εμπειρία να τις κατευθύνουν κατάλληλα.