Νευροανάδραση: Η «αεροβική άσκηση» εγκεφάλου που χρησιμοποιεί η NASA και πώς μπορεί να μας ωφελήσει
Εν τούτοις, σχετικά πρόσφατα, η επιστήμη ανακάλυψε πώς αλληλοεπιδρούν τα δισεκατομμύρια των νευρώνων μεταξύ τους και πώς καθένας μας μπορεί να επηρεάσει αυτές τις αλληλεπιδράσεις. Η Νευροανάδραση, όπως ονομάζεται η επιστήμη που ασχολείται με τον τρόπο λειτουργίας των νευρώνων του εγκεφάλου και το πώς μπορούμε να συμβάλλουμε στην αρμονικότερη συνύπαρξή τους, θεωρείται «κλειδί» στην προσπάθεια του ανθρώπου να βελτιώσει τη νευρολογική του εικόνα.
Η απαρχή της Νευροανάδρασης θεωρείται πως βρίσκεται στη δεκαετία του 1960. Η αλήθεια είναι όμως πως τα τελευταία χρόνια, χάρη στην πρόοδο και την αξιοποίηση της ιατρικής τεχνολογίας, νέοι ορίζοντες έχουν ανοίξει για μια πιο ουσιαστική επαφή που μπορούμε να αποκτήσουμε οι ίδιοι με τον εγκέφαλό μας, το πιο πολύπλοκο όργανο του ανθρώπινου οργανισμού. Πρωτοπόρος της Νευροανάδρασης ήταν ο Δρ. Barry Sterman (UCLA, School of Medicine), που συνεργάστηκε με τη NASA ήδη από την απαρχή της επιστήμης του. Σήμερα, σχεδόν 50 χρόνια μετά, η NASA συνεχίζει να αξιοποιεί τις δυνατότητες της Νευροανάδρασης στο επιστημονικό της προσωπικό, διευρύνοντας τους ορίζοντες του ανθρώπου.
Τι είναι και πώς γίνεται η Νευροανάδραση
Η Νευροανάδραση είναι μία ενεργητική μάθηση, κατά τη διάρκεια της οποίας προκαλούμε τον εγκέφαλο να αντιδράσει με συγκεκριμένο τρόπο, αφού αποκτήσουμε μία εικόνα των εγκεφαλικών μας κυμάτων. Είναι εντελώς ανώδυνη και μη παρεμβατική στρατηγική μάθησης, με μόνιμα αποτελέσματα, που εφαρμόζεται από εξειδικευμένους επιστήμονες σε ποικίλες περιπτώσεις. Αυτό που πρέπει να γνωρίζουμε ώστε να κατανοήσουμε πώς λειτουργεί η Νευροανάδραση είναι πως κάθε νοητική, συναισθηματική και φυσιολογική κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε, έχει ένα αντίστοιχο ηλεκτροχημικό υπόβαθρο το οποίο θα καθορίσει την ποιότητά της. Αρχικά καταγράφοντας τα συμπτώματα, όσο και το ιατρικό και οικογενειακό ιστορικό, γίνεται το πρώτο Ηλεκτροεγκεφαλογράφημα (ΗΕΓ) - και σε περίπτωση που κριθούν απαραίτητα, μπορεί να γίνουν ακόμα τόσο ένα ποσοτικό ηλεκτροεγκεφαλογράφημα (QEEG) όσο και μια σειρά ψυχομετρικών tests.
Η Χαρτογράφηση Εγκεφάλου (QEEG) είναι γνωστή ως brain mapping και αποτελεί μια αξιόπιστη και λεπτομερή μέθοδο αξιολόγησης της εγκεφαλικής δραστηριότητας, που δίνει μια συνολική και ταυτόχρονη εικόνα της ηλεκτρικής εγκεφαλικής δραστηριότητας του ατόμου, τόσο επιμέρους, σε κάθε τμήμα του εγκεφάλου, όσο και των συνδυασμών τους συνολικά. Στην περίπτωση που παρουσιάζεται κάποιο πρόβλημα στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας σε ένα κομμάτι του εγκεφάλου, χάρη στο QEEG, μπορούμε και εντοπίζουμε άμεσα και με ακρίβεια κάθε τέτοιο πρόβλημα – επομένως και τη λύση του, όπου είναι δυνατόν.
Το QEEG γίνεται επίσης ανώδυνα και απλά, τοποθετώντας στο κεφάλι ένα σκουφάκι που έχει ενσωματωμένα 20 ηλεκτρόδια σε συγκεκριμένα σημεία -που καθορίζονται από το Διεθνές Σύστημα Τοποθέτησης Ηλεκτροδίων 10-20. Αμέσως μετά, ο εκπαιδευόμενος καλείται να ακολουθήσει τις οδηγίες του ειδικού, καθήμενος πολύ ήρεμος, αρχικά με τα μάτια ανοιχτά και στη συνέχεια κλειστά. Ο υπολογιστής με τον οποίο είναι συνδεδεμένα τα ηλεκτρόδια, καταγράφει ταυτόχρονα για όλα τα σημεία τη θέση και ένταση για κάθε μία από τις ομάδες εγκεφαλικών κυμάτων και στη συνέχεια ακολουθείται συγκεκριμένη επιστημονική μέθοδος για την ανάλυση και κατάλληλη αξιοποίησή τους.
Η διαδικασία εκπαίδευσης του ΗΕΓ
Η διαδικασία εκπαίδευσης του ΗΕΓ, όπως ονομάζεται η εφαρμογή στον ασθενή είναι απλή, ανώδυνη και εύκολη. Κατά τη διάρκειά της, ένα ηλεκτρόδιο τοποθετείται στο κρανίο του εκπαιδευόμενου με τη χρήση gel ή πάστας επαφής, ενώ άλλα δύο ηλεκτρόδια τοποθετούνται στους λοβούς των αυτιών. Ο εκπαιδευόμενος έχει μπροστά του την οθόνη του υπολογιστή του παιχνιδιού, στο οποίο αντιδρά χρησιμοποιώντας μόνο το ΗΕΓ (χωρίς χειριστήρια) για περίπου 30’. Πίσω από τον εκπαιδευόμενο βρίσκεται ο ειδικός θεραπευτής, ο οποίος παρακολουθεί το ΗΕΓ καθ’ όλη τη διάρκεια της συνεδρίας, χωρίς να παρεμβαίνει στη διαδικασία της εκπαίδευσης. Πρέπει να θυμόμαστε πως πρόκειται για μία μαθησιακή διαδικασία, τα αποτελέσματα της οποίας φαίνονται σταδιακά – αρχικά κατά τις 20 ή 25 πρώτες συνεδρίες, στις περισσότερες περιπτώσεις.
Σε ποιες περιπτώσεις εφαρμόζεται η Νευροανάδραση
Η Νευροανάδραση μπορεί να εφαρμοστεί σε μια σειρά καταστάσεων ή διαταραχών που συνδέονται με τη λειτουργικότητα του εγκεφάλου: Από τη διάσπαση προσοχής μέχρι προβλήματα συμπεριφοράς, ειδικά μαθησιακά προβλήματα, τρίξιμο δοντιών, χρόνιους πόνους, προβλήματα ύπνου, ημικρανίες, ή κόπωση.
Μπορεί όμως να βοηθήσει στην καταπολέμηση ενός εύρους συναισθηματικών διαταραχών - όπως είναι το άγχος ή η κατάθλιψη- αλλά και περιπτώσεων επιληψίας, εγκεφαλικής παράλυσης και ελαφρών τραυματικών εγκεφαλικών κακώσεων.
Τα αποτελέσματα της Νευροανάδρασης
Η Νευροανάδραση προσφέρει τη δυνατότητα να μάθουμε να διαχειριζόμαστε την εγκεφαλική δραστηριότητα, μαθαίνοντας να αναγνωρίζουμε και τροποποιούμε πληροφορίες για την εγκεφαλική μας λειτουργία.
Πολλές σύγχρονες έρευνες τεκμηριώνουν την αποτελεσματικότητά της σε πολλές εγκεφαλικές δυσλειτουργίες, ενώ σήμερα χρησιμοποιείται γύρω από τέσσερις πυλώνες:
• Αυτοβελτίωση-αυτορρύθμιση και ανάπτυξη δεξιοτήτων
• Αύξηση εργασιακών, αθλητικών, καλλιτεχνικών, κ.α επιδόσεων
• Αντιμετώπιση ήπιων συμπτωμάτων
• Αντιμετώπιση χρόνιας και βαριάς συμπτωματολογίας
Αυτό σημαίνει ότι μέσω της Νευροανάδρασης μπορούμε να επιτύχουμε αύξηση χαλάρωσης και μείωση της πίεσης και της ανησυχίας και μια σειρά άλλων ευεργετικών επιτευγμάτων όπως:
• Ενισχυμένη δημιουργικότητα
• Αντοχή σε υψηλό φόρτο εργασίας για παρατεταμένες χρονικές περιόδους
• Δυνατότητα συγκέντρωσης και μείωση ποσοστού σφάλματος
• Συγχρονισμός και ισορροπία μεταξύ των δύο ημισφαιρίων
• Ευελιξία της σκέψης και καλύτερη ανταπόκριση στα ερεθίσματα
• Δυνατότητα να ξεπεραστούν οι παλινδρομήσεις και γρηγορότερη ανάταξη
• Αυτό-ρύθμιση
• Συναισθηματικός έλεγχος και αποτελεσματική προσαρμογή
• Συνειδητοποίηση που ενσωματώνεται αντιληπτικά στην πραγματικότητα
• Αυξημένο ανοσοποιητικό σύστημα
Σε πολλές περιπτώσεις, ειδικά στα παιδιά, παρατηρείται αύξηση του δείκτη νοημοσύνης (IQ) κατά 10 μονάδες. Αντίστοιχα, σε περιπτώσεις κατάθλιψης, μπορεί να επιτευχθεί βαθμιαία ανάκαμψη της συναισθηματικής ανταπόκρισης και μείωση του βιώματος της κούρασης, όπως αντίστοιχα, σε περιπτώσεις κρίσεων πανικού ή άγχους, καταγράφεται βαθμιαία βελτίωση, χάρη στη μείωση της συχνότητας και της έντασης των κρίσεων.
Το διάβασα στο onmed.gr
