Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας 2025
Το θέμα της Παγκόσμιας Ημέρας Ψυχικής Υγείας για το 2025 είναι «Πρόσβαση σε υπηρεσίες–Η ψυχική υγεία σε καταστροφές και καταστάσεις έκτακτης ανάγκης».
Τέτοιες καταστροφές και καταστάσεις ανάγκης είναι οι φυσικές καταστροφές (π.χ. σεισμοί, πυρκαγιές, πλημμύρες), δυστυχήματα, πόλεμοι, τρομοκρατικές επιθέσεις ή υγειονομικές κρίσεις (π.χ. πανδημίες) που απειλούν τη ζωή και την ασφάλεια μεγάλων πληθυσμών και απαιτούν άμεση ανταπόκριση. Τα τελευταία χρόνια εκατομμύρια ανθρώπων σε όλο τον κόσμο επηρεάζονται από τέτοιες καταστροφές και καταστάσεις έκτακτης ανάγκης βιώνοντας σχεδόν στο σύνολό τους έντονη ψυχολογική δυσφορία. Το 30% περίπου αυτών των ανθρώπων αναπτύσσουν τελικά σοβαρή επιβάρυνση της ψυχικής τους υγείας που περιλαμβάνει διαταραχή οξέος στρες και διαταραχή μετατραυματικού στρες, διαταραχές συνδεόμενες με αλκοόλ ή άλλες ουσίες, κατάθλιψη και αγχώδεις διαταραχές.
Η χώρα μας δυστυχώς δεν αποτέλεσε εξαίρεση και επλήγη από μια σειρά καταστροφών και επειγουσών καταστάσεων τα τελευταία χρόνια. Η πανδημία, οι φυσικές καταστροφές, με την μορφή των πλημμυρών και των πυρκαγιών, καθώς και τραγικά δυστυχήματα, όπως αυτό που συνέβη στα Τέμπη, συγκλόνισαν τη χώρα μας αφήνοντας το αρνητικό ψυχολογικό αποτύπωμα τους, όχι μόνο σε όσους είχαν την δυστυχία να επηρεαστούν άμεσα ή έμμεσα από αυτές, αλλά και στο σύνολο της ελληνικής κοινωνίας.
Καθίσταται επιτακτική η ανάληψη πρωτοβουλιών με συμμετοχή της κεντρικής και περιφερειακής διοίκησης αλλά και της κοινωνίας των πολιτών προκειμένου να σχεδιαστούν, με βάση και την διεθνή εμπειρία, αποτελεσματικές παρεμβάσεις που να αφορούν την ψυχική υγεία των πληθυσμών που θα βιώσουν τέτοιου είδους κρίσεις. Απαιτείται κατάλληλη προηγούμενη εκπαίδευση και συνεχή υποστήριξη όλων των επαγγελματιών που θα κληθούν να παρέμβουν στο πεδίο καθώς σε τέτοιες ακραίες και απαιτητικές καταστάσεις επιβαρύνεται και η δική τους ψυχική υγεία.
Η Ελληνική Ψυχιατρική Εταιρεία (ΕΨΕ) με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας θα ήθελε να κάνει ιδιαίτερη μνεία και πάλι στις προκαταλήψεις και τα στερεότυπα που αφορούν την ψυχική νόσο που έχουν ως αποτέλεσμα τον αποκλεισμό και την περιθωριοποίηση όσων πάσχουν από κάποια ψυχική διαταραχή.
Είναι σημαντικό όσοι έχουν δημόσιο λόγο να μην διαιωνίζουν το στίγμα για τις ψυχικές διαταραχές με διάφορους τόπους· για παράδειγμα, συνδέοντας με αντιεπιστημονικό τρόπο σοβαρές ψυχικές διαταραχές με την επικινδυνότητα, προβάλλοντας το ανίατο των ψυχικών διαταραχών και μη λαμβάνοντας υπόψη την πρόοδο που έχει γίνει στην θεραπεία τους τις τελευταίες δεκαετίες, αγνοώντας τη σύγχρονή κοινοτική κατεύθυνση στη φροντίδα των ανθρώπων που αντιμετωπίζουν ψυχικές διαταραχές, παραβιάζοντας το ιατρικό απόρρητο και τα προσωπικά δεδομένα ανθρώπων που αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχικής υγείας.
Η ανάπτυξη ενός υποστηρικτικού, αλληλέγγυου και συμπεριληπτικού κοινωνικού περιβάλλοντος για τους ανθρώπους με προβλήματα ψυχικής υγείας που επιδεικνύει σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματά τους αποτελεί γνώμονα πολιτισμού και προόδου για μια σύγχρονη ευρωπαϊκή χώρα.
