Προσαρμοστικότητα, η πιο πολύτιμη δεξιότητα για να επιτύχεις στη ζωή σου

Προσαρμοστικότητα, η πιο πολύτιμη δεξιότητα για να επιτύχεις στη ζωή σου

👉H προσαρμοστικότητα είναι μία πολύ «ελκυστική» δεξιότητα. Όλοι μας θέλουμε να θεωρούμε τον εαυτό μας προσαρμοστικό και ευέλικτο - είμαστε ομαδικοί, «πάμε με το ρεύμα» και αυτό σημαίνει πως δεν είμαστε άκαμπτοι, αλλά ανοιχτοί και θετικοί στην αλλαγή ή τις προκλήσεις.

Προσαρμοστικότητα και αντίσταση στις αλλαγές
Αν ρωτήσουμε τους περισσότερους ανθρώπους αν θεωρούν τους εαυτούς τους προσαρμοστικούς, θα απαντήσουν θετικά. Αν είναι όντως αλήθεια, τότε μιλάμε για ανθρώπους που δεν πτοούνται από τις αλλαγές, αλλά τις καλωσορίζουν με θετικότητα, δεν τους σταματούν τα εμπόδια στα σχέδιά τους, αλλά επιστρατεύουν κάθε τους πόρο (εσωτερικό ή εξωτερικό) ώστε να τα ξεπεράσουν.

Το τι συμβαίνει συνήθως, βρίσκεται κάπου στη μέση, με τους περισσότερους από εμάς να έχουμε πολύ περισσότερη αντίσταση στην αλλαγή από όσο νομίζουμε.

Η προσαρμοστικότητα είναι κάτι παραπάνω από ευελιξία. Είναι η δυνατότητα να είσαι ανοιχτός σε πράγματα και καταστάσεις, να βγαίνεις έξω από τη ζώνη ασφάλειας, να μην προδικάζεις περνώντας σε κρίσεις όπως «αυτό δεν θα ΄το έκανα ποτέ» ή «αυτό είναι πολύ δύσκολο για μένα, δεν θα τα καταφέρω».

Η προσαρμοστικότητα σχετίζεται άμεσα με την ανθεκτικότητα, αλλά και τη συναισθηματική μας νοημοσύνη.

Με την πανδημία του covid από τον Μάρτιο να έχει φέρει τα πάνω κάτω τόσο στην επαγγελματική, όσο και στην προσωπική μας ζωή, η δεξιότητα της προσαρμοστικότητας μοιάζει πιο πολύτιμη από ποτέ, ώστε να καταφέρουμε να επεξεργαστούμε την νέα πρόκληση, να μετρήσουμε τις δυνάμεις μας και να φέρουμε στο παρόν μας ό,τι θα «κουμπώσει» πιο αποτελεσματικά στα νέα δεδομένα: οι θέσεις εργασίας μορφοποιούνται, κλείνουν ή εξαφανίζονται, συνεργάτες, συνάδελφοι και τεχνολογίες αλλάζουν, ενώ παράλληλα ο προσωπικός χρόνος και η φροντίδα του εαυτού συρρικνώνονται στην προσπάθεια να φέρουμε ισορροπίες.

Ανθεκτικότητα στην αλλαγή

• Πόσο εύκολα «απαντάτε» στην αλλαγή;
• Δείτε το ως τη δική σας, προσωπική προσέγγιση στην αλλαγή - πόσο προσαρμόζεστε στις νέες προκλήσεις;
• Αποδέχεστε την αλλαγή με θετικότητα;
• Βλέπετε την αλλαγή ως ευκαιρία;
• Αντιλαμβάνεστε την αναγκαιότητα (όταν προκύψει) να δημιουργήσετε νέο πλάνο/σχέδιο;
• Προσαρμόζεστε εύκολα στη διαχείριση νέων τεχνολογιών ή διαδικασιών π.χ. στην εργασία σας;
• Προτείνετε την αλλαγή στους άλλους, αφού πρώτος ακολουθήσετε ο ίδιος το παράδειγμα;Λαμβάνετε υπόψη τις διαφορετικές απόψεις των άλλων στη ζωή και την εργασία σας;
• Παραδέχεστε τα λάθη σας;
• Μαθαίνετε από αυτά και πορεύεστε με βάση τη νέα γνώση;
• Παραμένετε αισιόδοξοι παρ' όλες τις νέες αλλαγές που προκύπτουν;

Αν λίγες ή καμία από τις παραπάνω ερωτήσεις δεν σας εκφράζει δεν είστε μόνος. Πολλοί από εμάς, έρχονται στιγμές που δυσκολευόμαστε, παρουσιάζουμε υψηλή ανθεκτικότητα στην αλλαγή ή απλά δεν γνωρίζουμε πως να προχωρήσουμε σε νέα «άγνωστα νερά», όπως αυτά που ζούμε την τρέχουσα περίοδο.

Για να επιβιώσεις μέσα από τις αλλαγές που συμβαίνουν είτε στην επιχείρηση, είτε στην εργασία ή την προσωπική σου ζωή, πρέπει εσύ ο ίδιος πρώτα να αλλάξεις. Αυτό περιλαμβάνει να βρεις τρόπους να συνδεθείς με τη νέα πραγματικότητα, να αντιληφθείς τον αντίκτυπο που έχει η αλλαγή σε σένα, αλλά και να κατανοήσεις πως και η δική σου συμπεριφορά επηρεάζει τους γύρω σου.

Συμβουλές προσαρμογής

Συμβουλές για να προσαρμοστείς στην αλλαγή στην εργασία -αλλά και στη ζωή σου:
Παραπάνω αναλύσαμε, πόσο απαραίτητη είναι η δεξιότητα της προσαρμοστικότητας σε γενικό επίπεδο, όταν ένα νέο δεδομένο που δεν έχουμε υπολογίσει, κάνει την εμφάνισή του. Τι γίνεται, όμως, με όλους εκείνους στους οποίους η αλλαγή αποτελεί δομικό λίθο της περιγραφής της θέσης εργασίας τους και άρα χρειάζεται να την αντιμετωπίζουν καθημερινά; Τι γίνεται με όλους αυτούς που πρέπει όχι μόνο να προσαρμόζονται και να βρίσκουν λύσεις, αλλά και να το «διδάξουν» στους άλλους (στην ομάδα, σε μαθητές τους κ.ο.κ.);

Σε αυτές τις περιπτώσεις δεν πρέπει απλά να προσαρμοστείτε στην αλλαγή, αλλά και να την κατευθύνετε.

Να αναζητάτε - να είστε περίεργοι. Απλά ρωτήστε όσα περισσότερα μπορείτε.

Περιηγηθείτε, ερευνήστε, ψάξτε και σκεφτείτε πριν διατυπώσετε κάποια κρίση ή αποφασίσετε να δράσετε. Μην εμμένετε σε ένα μόνο σχέδιο ή στρατηγική. Έχετε πάντα ένα plan B, C ή D υπολογίζοντας παράλληλα τα εμπόδια επίτευξής τους αλλά και τους τρόπους να τα ξεπεράσετε.

Δημιουργήστε πλαίσια υποστήριξης. Δεν είστε μόνοι. Επενδύστε σε μέντορες, φίλους, οικογένεια, έμπιστους συνεργάτες, coaches και άλλους ώστε να λειτουργήσουν ως υποστηρικτικό πλαίσιο γύρω σας σε μεταβατικές περιόδους ή δύσκολες στιγμές.

Αναγνωρίστε πως αντιδράτε στην αλλαγή. Αν είστε ξεκάθαροι για τα συναισθήματα και τις σκέψεις σας σε ό,τι αφορά στις νέες αλλαγές, θα είστε άμεσοι και κατανοητοί και από τους άλλους γύρω σας τόσο στην εργασία (π.χ. συναδέλφους ή ομάδα), όσο και στην προσωπική σας ζωή.

Παροτρύνετε τον εαυτό σας να έρχεται σε επαφή με νέα περιβάλλοντα και καταστάσεις.

Οι δεξιότητες είναι σαν την οδήγηση. Όσο πιο συχνά εξασκούμαστε σε αυτές, τόσο καλύτερα τις οδηγούμε.

Φροντίστε να «βουτάτε» στην αλλαγή όχι μόνο όταν σας συμβαίνει, αλλά και ως εξάσκηση στην καθημερινότητά σας γνωρίζοντας νέους ανθρώπους, κάποιο νέο skill, μία νέα τεχνολογία κτλ.

Coaching και προσαρμοστικότητα
Με κεντρικό άξονα το εσωτερικό σας δυναμικό, αλλά και κάθε άλλο πόρο που μπορείτε να εκμεταλλευτείτε, η coaching παρέμβαση με την αμεσότητα και τη δυναμική που τη χαρακτηρίζει, αποτελεί την πιο άμεση επιλογή, ώστε να εντοπίσετε με ποιον τρόπο αντιστέκεστε στις αλλαγές, αλλά και πως θα μπορούσατε να τον υπερβείτε.

• Διαφορετικοί τομείς στη ζωή σας - ποιοι σας βοηθούν, ποιους θα θέλατε να βελτιώσετε;
• Μη αποτελεσματικές συμπεριφορές ή σκέψεις /πεποιθήσεις - τι εμπόδια δημιουργούν και με ποιους τρόπους θα μπορούσατε να αναπροσαρμοστείτε;
• Οι δυνάμεις σας - ποια είναι εκείνα τα πιο δυνατά στοιχεία που ενεργοποιούνται αυτόματα και πηγαία και πώς θα μπορούσατε να τα χρησιμοποιήσετε για να ενισχύσετε την προσαρμοστικότητά σας στο πλαίσιο αναφοράς που σας ενδιαφέρει;
• Συστημική προσέγγιση του θέματος - πώς η συμπεριφορά σας επηρεάζει τους γύρω σας και τι θα μπορούσατε να αλλάξετε για να βελτιώσετε τα αποτελέσματα και τις σχέσεις σας στην εργασία και τη ζωή σας;
• Αποτελεσματικός σχεδιασμός πλάνου - ποια είναι τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσετε μέχρι τον στόχο σας, ποια είναι η εφεδρική στρατηγική σας και πώς θα ξεπεράσετε κάθε εμπόδιο;
• Αναστοχασμός και παρακολούθηση - πόσο σας ταιριάζουν οι επιλογές σας, πόσο σωστές είναι για εσάς και τον στόχο σας και τι θα μπορούσατε να κάνετε για να βελτιώσετε την προσπάθειά σας;

Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου

Σπαθάρη Μαίρη 
Οργανωσιακή ψυχολόγος MISCP με ειδίκευση στο business και personal growth coaching, στη διαχείριση επαγγελματικών και προσωπικών κρίσεων και μεταβάσεων, καθώς και στη διαχείριση άγχους