Η έννοια της χαρισματικότητας - Γεννιέσαι χαρισματικός ή γίνεσαι;
μεγαλύτερη ευαισθησία, μια μεγαλύτερη ικανότητα, να κατανοούν και να μετατρέπουν οι χαρισματικοί άνθρωποι, αντιλήψεις σε διανοητικές και συναισθηματικές εμπειρίες.
Η Δανάη Δεληγεώργη (MSc, Ψυχοπαιδαγωγός - Εκπαιδευτικός σύμβουλος για χαρισματικά παιδιά) είναι απόφοιτος του Φ.Π.Ψ. του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο Northeastern Illinois University στο Σικάγο των Ηνωμένων Πολιτειών πάνω στην εκπαίδευση και τις κοινωνικοσυναισθηματικές ανάγκες των χαρισματικών και ταλαντούχων παιδιών. Είναι επίσης από το 2012 έως και σήμερα η συντάκτρια του Conceptual Foundation, του ενημερωτικού δελτίου (newsletter) της Αμερικάνικης Εθνικής Ένωσης για τα Χαρισματικά Παιδιά (National Association for the Gifted Children NAGC). Το 2013 έλαβε την εκπαίδευσή της και πιστοποίηση ως σύμβουλος/συντονίστρια ομάδων γονέων χαρισματικών και ταλαντούχων ατόμων κατά τη διάρκεια του 16ου Ετήσιου Συνεδρίου πάνω στην εκπαίδευση χαρισματικών και ταλαντούχων ατόμων (New England) του οργανισμού SENG (Social and Emotional Needs of the Gifted). Από το 2015 ξεκίνησε τη συνεργασία της με την Ελληνική MENSA. Ανέλαβε τη δημιουργία και λειτουργία του προγράμματος Κοινωνικής και Συναισθηματικής Εκπαίδευσης (Social and Emotional Learning – SEL). Ως ψυχοπαιδαγωγός κοινωνικής και συναισθηματικής ανάπτυξης δουλεύει σε συνεργασία με το υπόλοιπο εκπαιδευτικό προσωπικό, με σκοπό οι χαρισματικοί μαθητές με ασύγχρονη ανάπτυξη να αποκτήσουν θετικές κοινωνικές αλληλεπιδράσεις, αυτενέργεια κι έτσι να αριστεύσουν και να πετύχουν.
Κυρία Δεληγιώργη, όλοι οι γονείς θεωρούμε τα παιδιά μας κορυφές. Θα θέλαμε να μας πείτε με λίγα λόγια τι είναι αυτό που χαρακτηρίζει ένα παιδί χαρισματικό και το ξεχωρίζει από τα υπόλοιπα παιδιά της ηλικίας του. Γεννιέσαι χαρισματικός ή γίνεσαι;
Γεννιέσαι χαρισματικός. Αν και δεν πιστεύω ότι όλοι οι γονείς θεωρούν τα παιδιά τους κορυφές, αποδέχομαι ότι υπάρχουν περιπτώσεις όπου γονείς αποκαλούν τα παιδιά τους χαρισματικά, ενώ δεν είναι, καθότι δε γνωρίζουν ακριβώς τι εστί χαρισματικότητα. Ωστόσο, ενδιαφέρον είναι οτι η μέχρι τώρα επαγγελματική μου σταδιοδρομία μου έχει αποδείξει και την αντίθετη πλευρά της πιο πάνω παρατήρησης. Οι περισσότεροι γονείς παιδιών τα οποία είναι χαρισματικά, με προσεγγίζουν επειδή είναι πεπεισμένοι ότι τα παιδιά τους παρουσιάζουν προβληματική μαθησιακή και κοινωνική συμπεριφορά και όχι επειδή είναι χαρισματικά και υπερτερούν σε κάτι του τυπικού πληθυσμού, αλλά επειδή υπολείπονται αυτού. Σε παρόμοια ερώτηση που απάντησα σε συνέντευξη για το ηλεκτρονικό περιοδικό ipop, αναφέρω ότι “πολλές φορές ακούγοντας τη λέξη χαρισματικότητα πιστεύουμε ότι θα δούμε μπροστά μας ένα άτομο που διαφέρει ακόμα και οπτικά από τα υπόλοιπα ή θα μας κάνει να απορούμε με τις ιδιαίτερες ικανότητες του. Μακάρι να υπήρχε μόνο ένας παγκοσμίως αποδεκτά ορισμός για την χαρισματικότητα, και θα σας τον μετέδιδα μετά χαράς! Όμως, δεν υπάρχει, οπότε θα σας αναφέρω αυτόν που είναι εξαιρετικά κοντά με τα πιστεύω και την μέχρι τώρα εμπειρία μου. Χαρισματικότητα, με βάση τον ορισμό της Roeper το 2000, είναι μία μεγαλύτερη συνειδητοποίηση, μεγαλύτερη ευαισθησία, μια μεγαλύτερη ικανότητα, να κατανοούν και να μετατρέπουν οι χαρισματικοί άνθρωποι, αντιλήψεις σε διανοητικές και συναισθηματικές εμπειρίες”.
Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι να είσαι γονιός ενός χαρισματικού παιδιού; Ο γονιός τι πρέπει να γνωρίζει, για να υποστηρίξει το παιδί πρώτα και τη χαρισματικότητά του μετά;
Βασική επιδίωξη όλων των γονέων είναι η επίτευξη αποτελεσματικής επικοινωνίας, η μετάδοση κοινωνικής συνείδησης, η διασφάλιση επιπέδου εκπαίδευσης που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες των παιδιών και η επαρκής κοινωνικοποίηση αυτών. Οι γονείς και κηδεμόνες γενικότερα δυσκολεύονται να ανταπεξέλθουν στις προαναφερθείσες προκλήσεις με τις υπάρχουσες κοινωνικές δομές. Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, γίνεται ευνόητο ότι οι γονείς των χαρισματικών παιδιών, αδυνατούν να παρέχουν στα παιδιά τους, την αναγκαία υποστήριξη σε ένα περιβάλλον το οποίο δεν στηρίζει τις ιδιαίτερες ανάγκες τους.
Υπάρχουν διαφορές στην αντίληψη για το θέμα στην Ελλάδα σε σχέση με το εξωτερικό;
Δεν τίθεται καν θέμα διαφορετικής αντίληψης. Στο εξωτερικό ο επιστημονικός κλάδος της χαρισματικότητας υφίσταται. Ως εκ τούτου, υφίσταται έρευνα και διαφορετικές προσεγγίσεις στο κοινώς αποδεκτό αντικείμενο της χαρισματικότητας. Στη χώρα μας, με βάση τη μέχρι τώρα εμπειρία μου, η μόνη παρέμβαση που έχει γίνει για την υποστήριξη των χαρισματικών παιδιών είναι η αναφορά τους σε νόμο για την Ειδική Αγωγή. Ωστόσο, από τις μαρτυρίες γονέων που έρχομαι σε επαφή μέσω των Προγραμμάτων Εκαπίδευσης Χαρισματικότητας της Ελληνικής MENSA, με την οποία συνεργάζομαι, συνειδητοποιώ ότι ο νόμος περι χαρισματικότητας δεν έχει εφαρμοστεί στην πράξη στα δημόσια σχολεία και στα περισσότερα ιδιωτικά σχολεία. Η απουσία της βασικής μέριμνας σε κρατικό επίπεδο προφανώς και στερεί τη δυνατότητα ουσιαστικής γνώσης περί της χαρισματικότητας, κάτι που σε άλλες χώρες είναι ήδη κατακτημένο.
Η ένταξη των χαρισματικών παιδιών στην ομάδα (οικογενειακή, σχολική, κοινωνική, εργασιακή) είναι μια διαδικασία που ενδέχεται να χρειάζεται ειδική μεταχείριση;
Ναι. Είναι απολύτως απαραίτητη η ειδική μεταχείριση και γι’αυτό υπάρχει ολόκληρος επιστημονικός κλάδος για την εκπαίδευση επαγγελματιών του χώρου της εκπαίδευσης και ψυχικής υγείας των χαρισματικών ανθρώπων.
Πού και πώς θα μπορούσαμε να σας συναντήσουμε για να μιλήσουμε για τους χαρισματικούς ανθρώπους; Πείτε μας με τι ασχολείστε αυτήν την περίοδο;
Τα τελευταία δύο χρόνια συνεργάζομαι με την Ελληνική Μένσα ως επιστημονικά υπεύθυνη των Προγραμμάτων Εκπαίδευσης Χαρισματικότηας. Στοιχεία επικοινωνίας μαζί μου μπορεί κάθε ενδιαφερόμενος να βρει στην ιστοσελίδα www.mensa.org.gr
Ποιος ο κύριος στόχος των προγραμμάτων για χαρισματικά παιδιά;
Η Κοινωνική και Συναισθηματική εκπαίδευση ώστε οι δεξιότητες των μαθητών να ευθυγραμμίζονται με τις απαιτήσεις του 21ου αιώνα. Έτσι παράγεται ένα σύστημα υποστήριξης των μαθητών με στόχο την ακαδημαϊκή επιτυχία και την κοινωνική καταξίωση στις μελλοντικές επιδιώξεις τους. Ειδικότερα στους στόχους των Προγραμμάτων Εκπαίδευσης Χαρισματικότητας MENSA για κάθε μαθητή είναι: • Να εξελίσσει την ικανότητα της κριτικής σκέψης
• Να μαθαίνει εξερευνώντας το περιβάλλον του
• Να μάθει να ερευνά μεθοδικά και διεξοδικά τον εκάστοτε τομέα ενδιαφέροντος
• Να ενισχύσει το κίνητρο για μάθηση και προσωπική εξέλιξη
• Να ελέγχει και να διαχειρίζεται εποικοδομητικά τα συναισθήματά του.
Το διάβασα στο braining.gr
