Μπορούμε να αντέξουμε την επόμενη οικονομική κρίση;
Των Yalman Onaran, Lauren Leatherby, Brandon Kochkodin, Peter Eichenbaum και Robert Friedman (Bloomberg) - Μτφρ. Γιάννης Τσιρογιάννης
Η τέταρτη μεγαλύτερη αμερικανική επενδυτική τράπεζα, η Lehman, ανακοίνωσε χρεοκοπία στις 15 Σεπτεμβρίου 2008. Οι μετοχές βούτηξαν κατακόρυφα, και οι χρηματοπιστωτικές αγορές πάγωσαν. Οι επενδυτές, μη γνωρίζοντας πόσο συνδεδεμένοι μεταξύ τους και εκτεθειμένοι ο ένας στον άλλον ήταν οι μεγαλύτεροι χρηματοπιστωτικοί παίχτες, φοβήθηκαν πως ολόκληρο το παγκόσμιο χρηματοοικονομικό σύστημα θα κατέρρεε.
Μια δεκαετία αργότερα, και εν μέσω «οιωνών» για νέες φούσκες, ένα μεγάλο ερώτημα που προβληματίζει την αγορά είναι εάν τα βήματα που ακολούθησε ο πλανήτης μετά την κρίση έχουν καταστήσει το παγκόσμιο σύστημα αρκετά ισχυρό ώστε να αντέξει το επόμενο σοκ.
Παρότι οι τράπεζες είναι ασφαλέστερες πλέον σε γενικές γραμμές από ότι ήταν πριν την κρίση, οι οικονομικές και πολιτικές συνέπειες είναι αισθητές ακόμη. Η μόχλευση έχει μεταφερθεί από τους καταναλωτές στις εταιρείες, και μέρος του ρίσκου έχει «φορτωθεί» από τους παραδοσιακούς δανειστές/τράπεζες στις «τράπεζες-σκιές» (shadow banks - μη ρυθμιζόμενα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που λειτουργούν σαν τράπεζες).
Οι σχέσεις μεταξύ των παραδοσιακών τραπεζών και των shadow banks είναι υπαρκτές, και το bailout από τις τσέπες των φορολογούμενων, παρότι λιγότερο πιθανό, είναι ακόμη ένα σενάριο.
Οι τράπεζες είναι ασφαλέστερες
Η πιο σημαντική βελτίωση που έχει σημειωθεί στις τράπεζες είναι η ραγδαία αύξηση στις κεφαλαιακές απαιτήσεις και στο τι ορίζεται ως επαρκές capital buffer (κεφαλαιακό απόθεμα - το λεγόμενο «μαξιλάρι») ενάντια σε πιθανές ζημιές.
Η Lehman και όλες οι μεγάλες τράπεζες είχαν πολύ μικρό buffer το 2007 -περίπου 2 δολάρια μαξιλάρι για κάθε 100 δολάρια περιουσιακών στοιχείων- και φυσικά δε χρειάστηκαν μεγάλες ζημιές για να σβηστεί εύκολα το μαξιλάρι. Αυτό σημαίνει ότι η αξία των asset αυτών χρειαζόταν να πέσει μόλις 2% για να εξαλειφθεί το μετοχικό κεφάλαιο. Πλέον, με σχεδόν 7$ μαξιλάρι για κάθε 100$, οι τράπεζες διαθέτουν επαρκέστερο buffer προκειμένου να ανταπεξέλθουν σε απρόβλεπτες ζημιές όταν θα χτυπήσει η επόμενη κρίση.
Μεγαλύτερο κεφάλαιο, μικρότερο ρίσκο
Οι κορυφαίες αμερικανικές τράπεζες έχουν σχεδόν τρεις φορές μεγαλύτερο κεφάλαιο πλέον, ως ποσοστό των περιουσιακών τους στοιχείων (assets)
«Η ανθεκτικότητα των μεγαλύτερων τραπεζών είναι αρκετά υψηλή αυτή τη στιγμή», δηλώνει ο Daniel Tarullo, ο οποίος επέβλεπε τις χρηματοοικονομικές ρυθμίσεις της Fed μέχρι πέρυσι. «Θα ήταν καλό να διέθεταν λίγο ακόμη κεφάλαιο και να είναι ακόμη πιο ανθεκτικές, ωστόσο αυτό που έχουμε αυτή τη στιγμή, αν συντηρηθεί, είναι αρκετά καλό».
Οι τράπεζες συρρικνώνονται
Ο λόγος assets προς ΑΕΠ των 10 κορυφαίων τραπεζών του πλανήτη προ κρίσης έχουν συρρικνωθεί την τελευταία δεκαετία
Οι ρυθμίσεις και οι αυστηρότεροι κανονισμοί έχουν περιορίσει την ανάπτυξη των κορυφαίων τραπεζών. Παρότι εξαγόρασαν (διέσωσαν) τους μικρότερους ανταγωνιστές τους στην κορύφωση της κρίσης, ακόμη κι οι JP Morgan και η Bank of America είναι πλέον μικρότερες από οτι ήταν το 2007, συνυπολογίζοντας την οικονομική ανάπτυξη των ΗΠΑ έκτοτε.
Κάποιοι ευρωπαϊκοί γίγαντες όπως η Royal Bank of Scotland και η ING, οι οποίες διασώθηκαν (bail-out) από τις κυβερνήσεις τους, είναι πλέον λιγότερο από το 1/3 του προ-κρίσης εαυτού τους, όταν μετρώνται σε σχέση με το ΑΕΠ της χώρας.
Εξαίρεση αποτελεί η Κίνα, η οποία πλέον κατέχει τις 5 από τις 10 μεγαλύτερες τράπεζες του κόσμου (με βάση τα περιουσιακά στοιχεία, τα assets). Μόνο αυτές οι πέντε τράεπεζες μαζί κατείχαν assets που στο α' τρίμηνο του 2018 αντιστοιχούσαν στο 131% του κινεζικού ΑΕΠ, ενώ το 2007 το ποσοστό αυτό ήταν στο 114%.
Η τέταρτη μεγαλύτερη αμερικανική επενδυτική τράπεζα, η Lehman, ανακοίνωσε χρεοκοπία στις 15 Σεπτεμβρίου 2008. Οι μετοχές βούτηξαν κατακόρυφα, και οι χρηματοπιστωτικές αγορές πάγωσαν. Οι επενδυτές, μη γνωρίζοντας πόσο συνδεδεμένοι μεταξύ τους και εκτεθειμένοι ο ένας στον άλλον ήταν οι μεγαλύτεροι χρηματοπιστωτικοί παίχτες, φοβήθηκαν πως ολόκληρο το παγκόσμιο χρηματοοικονομικό σύστημα θα κατέρρεε.
Μια δεκαετία αργότερα, και εν μέσω «οιωνών» για νέες φούσκες, ένα μεγάλο ερώτημα που προβληματίζει την αγορά είναι εάν τα βήματα που ακολούθησε ο πλανήτης μετά την κρίση έχουν καταστήσει το παγκόσμιο σύστημα αρκετά ισχυρό ώστε να αντέξει το επόμενο σοκ.
Παρότι οι τράπεζες είναι ασφαλέστερες πλέον σε γενικές γραμμές από ότι ήταν πριν την κρίση, οι οικονομικές και πολιτικές συνέπειες είναι αισθητές ακόμη. Η μόχλευση έχει μεταφερθεί από τους καταναλωτές στις εταιρείες, και μέρος του ρίσκου έχει «φορτωθεί» από τους παραδοσιακούς δανειστές/τράπεζες στις «τράπεζες-σκιές» (shadow banks - μη ρυθμιζόμενα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που λειτουργούν σαν τράπεζες).
Οι σχέσεις μεταξύ των παραδοσιακών τραπεζών και των shadow banks είναι υπαρκτές, και το bailout από τις τσέπες των φορολογούμενων, παρότι λιγότερο πιθανό, είναι ακόμη ένα σενάριο.
Οι τράπεζες είναι ασφαλέστερες
Η πιο σημαντική βελτίωση που έχει σημειωθεί στις τράπεζες είναι η ραγδαία αύξηση στις κεφαλαιακές απαιτήσεις και στο τι ορίζεται ως επαρκές capital buffer (κεφαλαιακό απόθεμα - το λεγόμενο «μαξιλάρι») ενάντια σε πιθανές ζημιές.
Η Lehman και όλες οι μεγάλες τράπεζες είχαν πολύ μικρό buffer το 2007 -περίπου 2 δολάρια μαξιλάρι για κάθε 100 δολάρια περιουσιακών στοιχείων- και φυσικά δε χρειάστηκαν μεγάλες ζημιές για να σβηστεί εύκολα το μαξιλάρι. Αυτό σημαίνει ότι η αξία των asset αυτών χρειαζόταν να πέσει μόλις 2% για να εξαλειφθεί το μετοχικό κεφάλαιο. Πλέον, με σχεδόν 7$ μαξιλάρι για κάθε 100$, οι τράπεζες διαθέτουν επαρκέστερο buffer προκειμένου να ανταπεξέλθουν σε απρόβλεπτες ζημιές όταν θα χτυπήσει η επόμενη κρίση.
Μεγαλύτερο κεφάλαιο, μικρότερο ρίσκο
Οι κορυφαίες αμερικανικές τράπεζες έχουν σχεδόν τρεις φορές μεγαλύτερο κεφάλαιο πλέον, ως ποσοστό των περιουσιακών τους στοιχείων (assets)
«Η ανθεκτικότητα των μεγαλύτερων τραπεζών είναι αρκετά υψηλή αυτή τη στιγμή», δηλώνει ο Daniel Tarullo, ο οποίος επέβλεπε τις χρηματοοικονομικές ρυθμίσεις της Fed μέχρι πέρυσι. «Θα ήταν καλό να διέθεταν λίγο ακόμη κεφάλαιο και να είναι ακόμη πιο ανθεκτικές, ωστόσο αυτό που έχουμε αυτή τη στιγμή, αν συντηρηθεί, είναι αρκετά καλό».
Οι τράπεζες συρρικνώνονται
Ο λόγος assets προς ΑΕΠ των 10 κορυφαίων τραπεζών του πλανήτη προ κρίσης έχουν συρρικνωθεί την τελευταία δεκαετία
Οι ρυθμίσεις και οι αυστηρότεροι κανονισμοί έχουν περιορίσει την ανάπτυξη των κορυφαίων τραπεζών. Παρότι εξαγόρασαν (διέσωσαν) τους μικρότερους ανταγωνιστές τους στην κορύφωση της κρίσης, ακόμη κι οι JP Morgan και η Bank of America είναι πλέον μικρότερες από οτι ήταν το 2007, συνυπολογίζοντας την οικονομική ανάπτυξη των ΗΠΑ έκτοτε.
Κάποιοι ευρωπαϊκοί γίγαντες όπως η Royal Bank of Scotland και η ING, οι οποίες διασώθηκαν (bail-out) από τις κυβερνήσεις τους, είναι πλέον λιγότερο από το 1/3 του προ-κρίσης εαυτού τους, όταν μετρώνται σε σχέση με το ΑΕΠ της χώρας.
Εξαίρεση αποτελεί η Κίνα, η οποία πλέον κατέχει τις 5 από τις 10 μεγαλύτερες τράπεζες του κόσμου (με βάση τα περιουσιακά στοιχεία, τα assets). Μόνο αυτές οι πέντε τράεπεζες μαζί κατείχαν assets που στο α' τρίμηνο του 2018 αντιστοιχούσαν στο 131% του κινεζικού ΑΕΠ, ενώ το 2007 το ποσοστό αυτό ήταν στο 114%.
Διαβάστε όλο το άρθρο στο newmoney.gr
