Διάλεξη της Δρος Σοφίας Κραβαρίτου με θέμα: Λατρείες και ιεροί χώροι στη θεσσαλική Δημητριάδα
«Πνοές ανέμων κινούν καράβια» διοργανώνει μια σειρά διαλέξεων και δράσεων συναφών με το θέμα και τα ευρήματα της Έκθεσης, με τα οποία αποκαλύπτονται πολυδιάστατα και διαχρονικά τα δίκτυα επικοινωνίας, εμπορικών, αλιευτικών και πολεμικών δραστηριοτήτων, καθώς και η διασπορά πολιτικών, θρησκευτικών και φιλοσοφικών ιδεών. Τα επιλεγμένα ευρήματα εκτίθενται όλα για πρώτη φορά και δίνουν μια φρέσκια ματιά και ερμηνεία σε ιστορικά γεγονότα, τεκμηριώνουν παλαιότερες εικασίες και συμπληρώνουν τη μόνιμη έκθεση.
Την Δευτέρα 27 Νοεμβρίου 2017 ώρα 19.00 στην αίθουσα εκδηλώσεων του Αθανασάκειου Αρχαιολογικού Μουσείου Βόλου θα πραγματοποιηθεί διάλεξη της Δρος Σοφίας Κραβαρίτου με θέμα: «Λατρείες και ιεροί χώροι στη θεσσαλική Δημητριάδα: θρησκεία και διαφορετικότητα στον αρχαίο ελληνιστικό κόσμο».
Γεφυρώνοντας τη διαφορετικότητα ή εντείνοντας τις αντιθέσεις μέσα στις ανθρώπινες κοινωνίες; Ο ρόλος της θρησκείας υπήρξε εξίσου αντιφατικός για τη συνύπαρξη ανθρώπων με διαφορετική εθνική και πολιτισμική ταυτότητα ανά τους αιώνες. Σήμερα, στην εποχή της παγκοσμιοποίησης και της προβολής των ανθρώπινων αξιών από κυβερνήσεις και διεθνείς οργανισμούς, όταν η επικοινωνία μεταξύ λαών και πολιτισμών επιτυγχάνεται ευκολότερα από ποτέ, η θρησκευτική ελευθερία αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα του σύγχρονου ανθρώπου. Ταυτόχρονα όμως, συχνές πράξεις βίας που εκτελούνται στο όνομα της θρησκευτικής διαφορετικότητας αποτελούν πλέον συνεχή πρόκληση για την ειρήνη και τη δημοκρατία στις σύγχρονες κοινωνίες.
Τι έχει να μας πει όμως για όλα αυτά το παρελθόν και τι εικόνες μπορούμε να αντλήσουμε από την ιστορική μας μνήμη; Σκοπός της ομιλίας είναι να μας μεταφέρει πολλούς αιώνες πριν, στην ελληνιστική εποχή, όταν μετά τις κατακτήσεις του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην Ασία τον 4ο αι. π.Χ., διαμορφώθηκε για πρώτη φορά ένας ενιαίος οικουμενικός κόσμος: αυτός των απέραντων ελληνιστικών βασιλείων που ευνόησαν μεταξύ άλλων – πχ. ελεύθερη διακίνηση αγαθών, διευρυμένες χρηματοπιστωτικές συναλλαγές, κλπ. – την ελεύθερη μετακίνηση ανθρώπων σε διαφορετικά γεωγραφικά μήκη και πλάτη.
Πως διαχειρίστηκαν τα ελληνιστικά βασίλεια τη θρησκευτική διαφορετικότητα μεταξύ των υπηκόων τους; Επίκεντρο της ομιλίας θα αποτελέσει η αρχαία Δημητριάδα, βασιλική πρωτεύουσα της Μακεδονικής δυναστείας των Αντιγονιδών, που ιδρύθηκε στις αρχές του 3ου αι. π.Χ. στην περιοχή του σημερινού Βόλου και του μεγάλου φυσικού λιμανιού της και εξελίχθηκε από στρατιωτικό προπύργιο των Μακεδόνων σε κοσμοπολίτικο λιμάνι του ελληνιστικού κόσμου. Η πόλη συγκέντρωσε πληθυσμό από τη Μαγνησία, τη Θεσσαλία και τη Μακεδονία, αλλά και από τον ευρύτερο ελληνικό χώρο και όλη τη Μεσόγειο. Κατ’ αναλογία, το θρησκευτικό της τοπίο συνέθεσαν διάφορες ελληνικές και ξένες λατρείες, με αποτέλεσμα στους επιμέρους χώρους της ιερής τοπογραφίας της να συνυπάρξουν θεοί, ήρωες και άνθρωποι από όλο τον γνωστό τότε κόσμο.
Μετά την ομιλία, θα ακολουθήσει θεματική ξενάγηση για τα ευρήματα της Δημητριάδας στην περιοδική έκθεση και στη μόνιμη έκθεση του Μουσείου, από την Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μαγνησίας Δρα. Ανθή Μπάτζιου.
Σύντομο βιογραφικό
Η Σοφία Κραβαρίτου τελείωσε το Κλασικό Λύκειο Βόλου και σπούδασε Αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Εκπόνησε το μεταπτυχιακό της στο Tμήμα Θρησκευτικών Σπουδών της École Pratique des Hautes Études του Πανεπιστημίου της Σορβόννης, ενώ η διδακτορική της διατριβή, με θέμα τη διαμόρφωση των αρχαιοελληνικών ημερολογίων πραγματοποιήθηκε, στα πλαίσια ευρωπαϊκής διακρατικής συνεργασίας, στην ανωτέρω σχολή και στο Ινστιτούτο Αρχαιολογίας και Επιστημών της Αρχαιότητας του Πανεπιστημίου της Λωζάννης, Στη συνέχεια, επέστρεψε στη Θεσσαλία και εργάστηκε ως συμβασιούχος αρχαιολόγος στη ΙΓ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων και στο Αρχαιολογικό Ινστιτούτο στο Βόλο, καθώς επίσης και στη ΙΖ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων στη Βεργίνα. Εργάστηκε επίσης στο ερευνητικό πρόγραμμα ‘Η κοινωνική και πολιτισμική κατασκευή των συναισθημάτων: το ελληνικό παράδειγμα’ του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, ενώ υπήρχε επιστημονικός συνεργάτης για τη συλλογή των θεσσαλικών δεδομένων στο ερευνητικό πρόγραμμα για τη μελέτη των ιδιωτικών συλλόγων του ελληνορωμαϊκού κόσμου του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης.
Σήμερα, εργάζεται ως μεταδιδακτορική ερευνήτρια στον Τομέα Κλασικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης. Η έρευνά της, με τίτλο ‘Η Θεσσαλία στα χρόνια των Μακεδόνων βασιλέων: θρησκεία, κοινωνία και πολυπληθυσμιακότητα στην Ηπειρωτική Ελλάδα’, η οποία χρηματοδοτείται από τα ερευνητικά προγράμματα Marie Sklodowska Curie του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μελετά την αναδιοργάνωση της ιερής τοπογραφίας, τις λατρείες και τις θρησκευτικές πεποιθήσεις στη Θεσσαλία από τα μέσα του 4ου έως τα μέσα του 2ου αι. π.Χ. Σκοπός της διεπιστημονικής της έρευνας είναι να τοποθετήσει τα λατρευτικά δρώμενα της ελληνιστικής Θεσσαλίας στο πλαίσιο της θρησκείας και των κοινωνικοπολιτικών δεδομένων του ευρύτερου ελληνιστικού κόσμου.
Έχει ήδη δημοσιεύσει άρθρα σε ελληνικά και ξένα περιοδικά και πρακτικά συνεδρίων για τη διαμόρφωση του λατρευτικού τοπίου στην αρχαία Δημητριάδα, ενώ ετοιμάζει μονογραφία με το ίδιο θέμα που αφορά στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλίας.
Η Σοφία Κραβαρίτου τελείωσε το Κλασικό Λύκειο Βόλου και σπούδασε Αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Εκπόνησε το μεταπτυχιακό της στο Tμήμα Θρησκευτικών Σπουδών της École Pratique des Hautes Études του Πανεπιστημίου της Σορβόννης, ενώ η διδακτορική της διατριβή, με θέμα τη διαμόρφωση των αρχαιοελληνικών ημερολογίων πραγματοποιήθηκε, στα πλαίσια ευρωπαϊκής διακρατικής συνεργασίας, στην ανωτέρω σχολή και στο Ινστιτούτο Αρχαιολογίας και Επιστημών της Αρχαιότητας του Πανεπιστημίου της Λωζάννης, Στη συνέχεια, επέστρεψε στη Θεσσαλία και εργάστηκε ως συμβασιούχος αρχαιολόγος στη ΙΓ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων και στο Αρχαιολογικό Ινστιτούτο στο Βόλο, καθώς επίσης και στη ΙΖ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων στη Βεργίνα. Εργάστηκε επίσης στο ερευνητικό πρόγραμμα ‘Η κοινωνική και πολιτισμική κατασκευή των συναισθημάτων: το ελληνικό παράδειγμα’ του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, ενώ υπήρχε επιστημονικός συνεργάτης για τη συλλογή των θεσσαλικών δεδομένων στο ερευνητικό πρόγραμμα για τη μελέτη των ιδιωτικών συλλόγων του ελληνορωμαϊκού κόσμου του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης.
Σήμερα, εργάζεται ως μεταδιδακτορική ερευνήτρια στον Τομέα Κλασικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης. Η έρευνά της, με τίτλο ‘Η Θεσσαλία στα χρόνια των Μακεδόνων βασιλέων: θρησκεία, κοινωνία και πολυπληθυσμιακότητα στην Ηπειρωτική Ελλάδα’, η οποία χρηματοδοτείται από τα ερευνητικά προγράμματα Marie Sklodowska Curie του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μελετά την αναδιοργάνωση της ιερής τοπογραφίας, τις λατρείες και τις θρησκευτικές πεποιθήσεις στη Θεσσαλία από τα μέσα του 4ου έως τα μέσα του 2ου αι. π.Χ. Σκοπός της διεπιστημονικής της έρευνας είναι να τοποθετήσει τα λατρευτικά δρώμενα της ελληνιστικής Θεσσαλίας στο πλαίσιο της θρησκείας και των κοινωνικοπολιτικών δεδομένων του ευρύτερου ελληνιστικού κόσμου.
Έχει ήδη δημοσιεύσει άρθρα σε ελληνικά και ξένα περιοδικά και πρακτικά συνεδρίων για τη διαμόρφωση του λατρευτικού τοπίου στην αρχαία Δημητριάδα, ενώ ετοιμάζει μονογραφία με το ίδιο θέμα που αφορά στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλίας.
