Εντυπωσιακή η αστική φεραϊκή οικία των ελληνιστικών και ρωμαϊκών χρόνων που ανακαλύφθηκε στο Βελεστίνο
Το εντυπωσιακό εύρημα παρουσίασαν οι αρχαιολόγοι της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μαγνησίας Δέσποινα Ευσταθίου, Πολυξένη Αραχωβίτη και Αργυρούλα Δουλγέρη - Ιντζεσίλογλου, διευθύντρια επί τιμή της ίδιας Εφορείας, στο διεθνές συνέδριο «Φεραί-Βελεστίνο-Ρήγας», που ολοκληρώθηκε χθες.
Η διενέργεια εκσκαφών στην καρδιά της σύγχρονης κωμόπολης για την ανέγερση οικίας το 2001 έφερε στο φως το συγκεκριμένο κτήριο ελληνιστικής εποχής που συνέχισε να χρησιμοποιείται και στους ρωμαϊκούς - αυτοκρατορικούς χρόνους. Για την αποκάλυψη του εν λόγω αρχαίου κτηρίου διενεργήθηκε σωστική ανασκαφή κατά τα έτη 2001-2004 (ανασκαφείς ήταν οι αρχαιολόγοι της τότε ΙΓ΄ ΕΠΚΑ Πολυξένη Αραχωβίτη και Αργυρούλα Δουλγέρη-Ιντζεσίλογλου). Η ανασκαφική διερεύνηση του οικοπέδου απέδωσε τη διαχρονική κατοίκηση στον χώρο, από τους προϊστορικούς έως και τους μεταβυζαντινούς χρόνους, αποκαλύπτοντας μεγάλη οικία με εσωτερική αυλή που περιβαλλόταν από στοά.
Κάτω από το επίπεδο της θεμελίωσης του στυλοβάτη ερευνήθηκαν οικοδομικά λείψανα προγενέστερων κτισμάτων, πιθανότατα κλασικών, που σώζονταν αποσπασματικά. Περιμετρικά της στοάς, από την οποία αποκαλύφθηκε ολόκληρη η νότια πτέρυγα και εν μέρει η δυτική, διατάσσονταν τα διάφορα δωμάτια και οι αποθηκευτικοί χώροι, τμήματα των οποίων ανασκάφηκαν στη νότια και νοτιοδυτική πλευρά της οικίας.
Μεταξύ των ευρημάτων που έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη συγκαταλέγεται αναθηματική στήλη ελληνιστικής εποχής (2ος αι. π.Χ.), αφιερωμένη στην Αρτέμιδα Φωσφόρο, που βρέθηκε εντοιχισμένη σε δεύτερη χρήση, προερχόμενη ίσως από ένα μικρό οικιακό ιερό ή μεταφερμένη από αλλού, για να χρησιμοποιηθεί ως οικοδομικό υλικό ή για την κατασκευή μεταγενέστερων τάφων. Επίσης, βρέθηκαν πολλά κεραμικά μικροαντικείμενα καθημερινής χρήσης, που οδηγούν στο συμπέρασμα ότι πρόκειται για μια ιδιωτική οικία που κατασκευάστηκε κατά την ελληνιστική εποχή (ίσως τον 2ο αι. π.Χ.) και κατοικήθηκε συνεχώς και κατά τους ρωμαϊκούς αυτοκρατορικούς χρόνους, τουλάχιστον μέχρι τον 3ο αι. μ.Χ.
Ρωμαϊκά ευρήματα
Από τα ευρήματα των ρωμαϊκών αυτοκρατορικών χρόνων ιδιαίτερη σημασία, για την τεκμηρίωση της διάρκειας χρήσης της οικίας, έχουν τα νομίσματα, που ανήκουν σε δύο κύριες ομάδες: νομίσματα Ρωμαίων αυτοκρατόρων, όπως ένα χάλκινο νόμισμα του Βεσπασιανού (76 μ.Χ. ακριβώς), και νομίσματα του Κοινού των Θεσσαλών, που εξακολουθούσε να λειτουργεί, τα οποία φέρουν μπροστά την κεφαλή του εκάστοτε αυτοκράτορα και πίσω την Ιτωνία Αθηνά, και έχουν ελληνικές επιγραφές.
Από την κεραμική ρωμαϊκών αυτοκρατορικών χρόνων αναγνωρίζονται χαρακτηριστικά τμήματα λύχνων με ανάγλυφες παραστάσεις, όπως ο Ζευς και ο Κένταυρος.
Βρέθηκαν τάφοι
Μετά την εγκατάλειψη της οικίας, ο χώρος χρησιμοποιήθηκε ως νεκροταφείο. Ανασκάφηκαν 27 τάφοι που είχαν κατασκευαστεί πάνω και ανάμεσα στα ερείπια των αρχαιότερων οικοδομικών λειψάνων. Μάλιστα, για την κατασκευή κάποιων τάφων χρησιμοποιήθηκε μέρος των υπαρχόντων τοίχων. Ο τρόπος κατασκευής των τάφων αποτελεί ένδειξη ότι τα αρχαιότερα ερείπια, παρότι δεν ήταν ορατά επιφανειακά, οπωσδήποτε βρίσκονταν σχεδόν στην επιφάνεια του εδάφους την εποχή χρήσης του χώρου ως νεκροταφείου.
Οι τάφοι ήταν απλοί κιβωτιόσχημοι, κατασκευασμένοι από ακατέργαστους λίθους, λίθινες πλάκες και αρχαίο οικοδομικό υλικό ή λακκοειδείς. Όλοι οι τάφοι περιείχαν έναν ή δύο νεκρούς ενταφιασμένους σε ύπτια θέση με το κεφάλι στα δυτικά, τα χέρια παράλληλα στο σώμα ή σταυρωμένα στο στήθος ή στη λεκάνη. Στην πλειονότητά τους οι τάφοι περιείχαν και οστά παλιότερων ταφών, που είχαν παραμεριστεί για τη δημιουργία χώρου για την απόθεση νέων ταφών, ενώ τα κτερίσματα ήταν ελάχιστα ή ανύπαρκτα.
Προβληματική παραμένει η χρονολόγηση των τάφων, οι οποίοι μάλλον είναι χριστιανικοί, ενώ εκτιμάται από τους αρχαιολόγους ότι η συστηματική μελέτη τους αναμένεται να οδηγήσει σε ασφαλέστερα συμπεράσματα.
Συμπεράσματα
Συνοψίζοντας την παρουσίαση της ανασκαφής του οικοπέδου, που βρίσκεται στην καρδιά του Βελεστίνου, οι εισηγήτριες επεσήμαναν ότι διαπιστώθηκε για ακόμη μία φορά η διαχρονική κατοίκηση των Φερών από τους προϊστορικούς χρόνους έως το τέλος της ελληνιστικής και την αρχή της αυτοκρατορικής εποχής.
«Αυτό, όμως, που είναι σημαντικό για τα μέχρι στιγμής δεδομένα είναι ότι βρεθήκαμε για πρώτη φορά μπροστά σε ένα μοναδικό δείγμα μιας μεγάλης οικίας ελληνιστικής εποχής που συνεχίζει να κατοικείται και στα ρωμαϊκά αυτοκρατορικά χρόνια, αν και δεν στάθηκε δυνατό να αποκαλυφθεί ολόκληρη, λόγω περιορισμού του χώρου του οικοπέδου» επεσήμαναν οι αρχαιολόγοι.
Το διάβασα στο taxydromos.gr
